Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2020

 29 Σεπτεμβρίου - Διεθνής Ημέρα Ενημέρωσης για την απώλεια τροφίμων και τα απόβλητα

Τέταρτη πιο σπάταλη χώρα στα τρόφιμα η Ελλάδα - Κάθε Έλληνας πετάει 196 κιλά ετησίως!
Τεράστια σπατάλη τροφίμων και στην ΕΕ : 88 εκατ. τόνοι τροφής καταλήγουν στα σκουπίδια ετησίως !!!
Η σπατάλη τροφίμων κοστίζει περίπου 143 δισεκ. ευρώ στην ευρωπαϊκή οικονομία κάθε χρόνο, ενώ ευθύνεται για το 15% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου που σχετίζονται με την εφοδιαστική αλυσίδα. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, καθώς έχουμε λιγότερο από 10 χρόνια για να ανατρέψουμε την παρούσα κατάσταση. Η Ελλάδα χρειάζεται να λάβει άμεσα μέτρα και να σταματήσει να δείχνει αδικαιολόγητη αδράνεια.
Η παραγωγή τροφής έχει αναδειχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες απειλές για το περιβάλλον σήμερα, συμβάλλοντας μεταξύ άλλων και στην κλιματική κρίση. Μέχρι το 2030, η απώλεια και η σπατάλη τροφίμων θα πρέπει να έχει μειωθεί κατά 50%, σύμφωνα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να κάνει σημαντικά βήματα για να το πετύχει, καθώς η πρόοδός της είναι μέχρι στιγμής αργή, όπως επισημαίνει κοινή έκθεση του WWF και του βρετανικού οργανισμού WRAP.

Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε, διανέμουμε και καταναλώνουμε τρόφιμα. Πρόκειται για ένα πρόβλημα με περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Για την παραγωγή τροφίμων καταστρέφονται σημαντικοί βιότοποι, θέτοντας σε κίνδυνο εξαφάνισης χιλιάδες είδη σε όλο τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, ενώ 112 εκατομμύρια Ευρωπαίοι κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο κάθε άτομο στην ΕΕ πετάει στα σκουπίδια 173 κιλά τροφής ετησίως. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων, ο ΟΗΕ έχει ορίσει την 29η Σεπτεμβρίου ως τη Διεθνή Ημέρα Ενημέρωσης για την Απώλεια και τη Σπατάλη Φαγητού.
Η έκθεση του WWF και του WRAP, υπό τον τίτλο «Μειώνοντας στο μισό την απώλεια και τη σπατάλη τροφίμων στην ΕΕ έως το 2030», αξιολογεί προηγούμενες και τρέχουσες δράσεις για τη μείωση της σπατάλης σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, αναδεικνύει καλές πρακτικές και απευθύνει έκκληση για άμεση εφαρμογή μέτρων στην ΕΕ. Όπως τονίζεται στην έρευνα, παρότι τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο, χρειάζεται να συνοδευτούν από περαιτέρω δράσεις για την αποτελεσματική επιτάχυνση της μείωσης της σπατάλης τροφίμων. Προς αυτό τον σκοπό, η έκθεση αναδεικνύει τους τρεις παρακάτω πυλώνες, στους οποίους πρέπει να εστιάσουν τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκή Ένωσης:
Μέτρηση της σπατάλης: Η μέτρηση των απορριμμάτων τροφίμων αποτελεί μία από τις πλέον αποτελεσματικές ενέργειες για τη μείωση της απώλειας και σπατάλης τροφίμων, καθώς βοηθά στον εντοπισμό και την ιεράρχησή των αιτιών του προβλήματος, διευκολύνοντας τον σχεδιασμό αντίστοιχων παρεμβάσεων και την παρακολούθηση προόδου. Με ευρωπαϊκή Οδηγία (2018/851) έχει θεσπιστεί η υποχρέωση για όλα τα κράτη-μέλη να πραγματοποιούν μετρήσεις με συνέπεια και κοινή μέθοδο, ενώ η πρώτη πανευρωπαϊκή μέτρηση σε εθνικό επίπεδο προγραμματίστηκε για το 2020.
Αξιοποίηση των υπολειμμάτων τροφίμων: Ένα ακόμη πολύ σημαντικό μέτρο είναι η παροχή χρηματοδοτικής υποστήριξης για έρευνα και καινοτομία όσον αφορά στην ασφαλή και αποτελεσματική αξιοποίηση των υπολειμμάτων τροφίμων για επεξεργασμένα τρόφιμα, ζωοτροφές, χημικά ή άλλα υλικά.
Αυστηρότερο κανονιστικό πλαίσιο: Συστήνεται η θέσπιση πρόσθετων κανονιστικών ρυθμίσεων υπό τη μορφή νομοθεσίας, που θα καθιστά υποχρεωτική την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων σε συγκεκριμένους κλάδους (π.χ. λιανεμπόριο ή φιλοξενία), θα αποτρέπει αθέμιτες εμπορικές πρακτικές που οδηγούν σε σπατάλη σε επίπεδο γεωργικών εκμεταλλεύσεων ή θα επιβάλλει ως υποχρεωτική τη μέτρηση των απορριμμάτων για όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις τροφίμων. Μάλιστα, η νέα στρατηγική της ΕΕ «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»[i], αναμένεται να ενθαρρύνει την ανάληψη περαιτέρω δράσης προς αυτή την κατεύθυνση από τα κράτη μέλη την επόμενη δεκαετία.

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2020

 Κάστρο Αλληλεγγύης - Χωρίς Μεσάζοντες Λαμίας


Απευθείας διάθεση προϊόντων το
Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2020
Ξεκίνησαν οι παραγγελίες της 57ης απευθείας διάθεσης προϊόντων.
Και αυτή θα γίνει όπως η προηγούμενη, με τρόπο και προφυλάξεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Οι παραγγελίες ξεκινούν από Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2020 για τα τοπικά - ελληνικά προϊόντα:
Δείτε στην ιστοσελίδα την αναλυτική ανακοίνωση και τα προϊόντα:

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2020

Άνθρωποι και  Φύση..




 2η Πανελλαδική Συνάντηση για την Ενέργεια | 17-18 Οκτωβρίου 2020

Μετά την 1η Πανελλαδική Συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο, προγραμματίζεται η 2 Πανελλαδική Συνέλευση για την Ενέργεια, στις 17-18 Οκτωβρίου 2020, στην Αθήνα. Στόχος η διαμόρφωση ενός πλαισίου για τα ζητήματα ενέργειας, η δικτύωση των συλλογικοτήτων που δραστηριοποιούνται σε όλα τα τα ενεργειακά «μέτωπα» και ο καθορισμός κοινών δράσεων. Ακολουθεί το κάλεσμα:

 Μνημεία της Φύσης, πυλώνες διαρκούς αειφορίας

Η Ελλάδα εξ αιτίας της γεωγραφικής της θέσης της γεωμορφολογίας, του κλίματος, της εγκατοίκησης του χώρου από αρχαιοτάτους χρόνους, αποτελεί χωρίς υπερβολή, κιβωτό βιοποικιλότητας. Τα πολυποίκιλα αυτά τοπία, μερικά από τα οποία είναι μοναδικά σε παγκόσμια κλίμακα, αποτελούν αληθινό πλούτο για τη χώρα κι έχουν σημαντικότατες φυσικές, κοινωνικές και πολιτισμικές αξίες ενώ ταυτόχρονα παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αξιοποίηση των φυσικών και ανθρωπογενών πλεονεκτημάτων για αναπτυξιακές πολιτικές, διαρκούς αειφορίας.
Τα φυτικά είδη που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τα 6.500 κατατάσσουν την Ελλάδα στη δεύτερη θέση μετά την Ισπανία η οποία έχει περίπου 8.500. Η Ελλάδα υπήρξε καταφύγιο πολλών ειδών ήδη από την περίοδο των παγετώνων, γεγονός που εξηγεί τη βιοποικιλότητα καθώς και το πλήθος των ασυνήθιστα μεγάλων και αξιοθαύμαστων δέντρων που απαντώνται στη χώρα μας.
Τα δέντρα ως ζωντανοί οργανισμοί αλλά και ως συμβολικές απεικονίσεις του θείου κατέχουν στην μυθική σύλληψη του κόσμου θεμελιώδη σημασία .Το Δέντρο είναι ο Κόσμος, ο Κόσμος είναι Δέντρο. Η θέση του στην υψηλότερη βαθμίδα της κλίμακας τιμών και λατρείας είναι ο ύπατος βαθμός ιερότητας με τον οποίο ο αρχέγονος άνθρωπος περιβάλλει το δέντρο, στη βάση της οποίας υπάρχει το δέος.
Παράλληλα τα δέντρα ιδιαίτερα τα μνημειακά, ως αναπόσπαστο στοιχείο του ανθρωπογενούς τοπίου, ενσωματώνουν μνήμες, δοξασίες, παραδόσεις αιώνων και μαρτυρούν με την μακροζωία τους την πολιτιστική ταυτότητα των ανθρώπων που οργάνωσαν τη ζωή τους στον συγκεκριμένο τόπο και χρόνο. Ας θυμηθούμε τον περίφημο πλάτανο του Ιπποκράτη στην Κω, την αγριελιά της Ολυμπίας, την πελώρια δρυ στη Δωδώνη, την Αγία Μυρτιά στο βυζαντινό μοναστήρι της Παλιανής, τον αειθαλή πλάτανο στη Γόρτυνα, τον υπεραιωνόβιο πλάτανο, κρησφύγετο των οπλαρχηγών της Κεντρικής Ελλάδας υπό τον Καραϊσκάκη, τον μεγαλειώδη πλάτανο στο Κράσι Νομού Ηρακλείου και πολλά ακόμη αξιοθαύμαστα δέντρα που σφράγισαν με την παρουσία τους την ιστορία των τόπων
Μνημειακά Δέντρα
Σ’ αυτά περιλαμβάνονται μεμονωμένα δέντρα ή συστάδες δέντρων με ιδιαίτερη οικολογική, αισθητική, ιστορική πολιτισμική αξία. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν επίσης ανήκουν περιοχές κα εκτάσεις με σπουδαίο οικολογικό γεωμορφολογικό ενδιαφέρον. Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα έχουν ανακηρυχθεί 51 Μνημεία της Φύσης με συνολική έκταση 16.000 εκτάρια. Αξιοπρόσεχτο είναι το γεγονός ότι μόνο το απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου καταλαμβάνει το 89% της συνολικής έκτασης των Διατηρητέων Μνημείων της Φύσης (Δ.Μ.Φ.).
Η συνολική έκταση των Δ.Μ.Φ. αντιστοιχεί στο 0,12% της συνολικής έκτασης της χώρας. Τα προστατευμένα δέντρα αποτελούν από μόνα τους ενιαία οικοσυστήματα .με τις πελώριες διαστάσεις τους και το σύνολο της μικροχλωρίδας και της πανίδας που φιλοξενούν ενώ ταυτόχρονα προσφέρουν υψηλή αισθητική αναβάθμιση στο φυσικό τοπίο δημιουργώντας τις ιδανικές συνθήκες για υπαίθρια αναψυχή αλλά και το ιδανικό πλαίσιο υπαίθριας μάθησης.
Ως σύμβολα της ανθρωπολογίας του φυσικού τοπίου αναδεικνύουν την άρρηκτη σχέση φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς ενώ σε πολλές περιπτώσεις πλαισιώνονται από αξιοθαύμαστα μνημεία λαϊκής αρχιτεκτονικής όπως Κρήνες, υδραγωγεία, νερόμυλους κ.λπ.
Δυστυχώς η έλλειψη εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, οι αυθαιρεσίες του κράτους και το έλλειμμα περιβαλλοντικής παιδείας-συνείδησης της πλειοψηφίας των πολιτών, αποτελούν τους πρωταρχικούς παράγοντες που απειλούν τα Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης στις μέρες μας.
Παλαιότερα οι κάτοικοι της Ελλάδας και κυρίως των μικρότερων οικισμών της υπαίθρου είχαν μια στενή, συμβιωτική σχέση με το φυσικό περιβάλλον και τα το τοπίο. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής, αν και χαμηλού μορφωτικού επιπέδου σε σύγκριση με το σημερινό γνώριζαν την αξία του φυσικού περιβάλλοντος και διέθεταν τα αισθητικά κριτήρια που εξασφάλιζαν την ακεραιότητα του φυσικού τοπίου. Μέσα από αυτή την αλληλεπίδραση που τους εξασφάλιζε τα προς τα ζην, τιμούσαν και προστάτευαν τους κοινούς τους τόπους ονομάτιζαν τους λόφους, τα ρυάκια, τις χαράδρες, τα δέντρα, τις πηγές συνδέοντάς τα με μύθους, τραγούδια και λαϊκές παραδόσεις, οι περισσότερες των οποίων προέρχονται από τους προϊστορικούς χρόνους.
Αργότερα με τη βίαιη αστικοποίηση, την εγκατάλειψη της υπαίθρου, την αύξηση του τουρισμού, την παντελή άγνοια για την ορθή διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος οδηγηθήκαμε στη σημερινή εικόνα απαξίωσης και υποβάθμισης πολλών σπάνιων οικοσυστημάτων της Ελλάδας. Αυτή η γενικευμένη κατάρρευση συνετέλεσε με τη σειρά της στη συναισθηματική αποξένωση του ανθρώπου από τη φύση και τους κύκλους της και στην αλλοίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης. Έτσι χάθηκε εκείνο το πολύτιμο κομμάτι της παράδοσης που ήταν αλληλένδετο με την ίδια την προστασία του περιβάλλοντος.
Τα δέντρα ιδιαίτερα τα μνημειακά, ως αναπόσπαστο στοιχείο του ανθρωπογενούς τοπίου, ενσωματώνουν μνήμες, δοξασίες, παραδόσεις αιώνων και μαρτυρούν με την μακροζωία τους την πολιτιστική ταυτότητα των ανθρώπων που οργάνωσαν τη ζωή τους στον συγκεκριμένο τόπο και χρόνο
Ότι επί χιλιετίες μας πρόσφερε πλούσιο υλικό κληρονομημένων γνώσεων, προσφέροντας το κατάλληλο «οπλοστάσιο» για τη στάση μας απέναντι στο φυσικό περιβάλλον χάθηκε στη σιωπή. Ο ιερός κύκλος γη, βλάστηση, ζώα, άνθρωπος, σχέση συναλληλίας με προεξάρχουσα τη γη, σ’ ένα αδιάσπαστο όλο που, αν μια η μια του έκφραση βεβηλωθεί από κάποια ανίερη πράξη προσβάλλονται και οι υπόλοιπες. Σήμερα ο κύκλος αυτός έχει σπάσει. Η πρακτική απομάκρυνση και η ψυχολογική αποστασιοποίηση από τη φύση, προκάλεσε την επηρμένη αντίληψη ότι η τεχνολογική απολυταρχία εξασφαλίζει στον άνθρωπο θέση ξεχωριστή και ασφαλή, έξω από τον κύκλο. Οι συνέπειες είναι ορατές σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, πάνω στον πλανήτη.
Δρόμος επιστροφής, δεν υπάρχει. Οι απαντήσεις βρίσκονται μόνο μπροστά!
Στην υιοθέτηση ενός διαφορετικού παραδείγματος, μιας περιβαλλοντικής παιδείας που θα στοχεύει στην κατανόηση της ανθρώπινης εξάρτησης και του αντίκτυπου των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων πάνω στους φυσικούς πόρους, μιας παιδείας που θα καλλιεργεί την ανάπτυξη μιας περιβαλλοντικής ηθικής αλλά και των δεξιοτήτων εκείνων που θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να συμμετέχουν ενεργά τόσο στη διαφύλαξη και προστασία των φυσικών πόρων όσο και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Φυσικά η προστασία δεν αποτελεί αυτοσκοπό.
Όμως μέσα από την ψυχοδιανοητική και αισθητική επικοινωνία με τα αγαθά της φύσης και του πολιτισμού, βελτιώνεται αντίστοιχα και η ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Κατεπείγουσα ανάγκη λοιπόν, να δοθεί έμφαση μέσα από την περιβαλλοντική παιδεία ότι η Φύση και οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι συνοδοιπόροι στο πέρασμα του χρόνου επομένως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το συμφέρον του ανθρώπου συμπίπτει με αυτό των υπόλοιπων ζωντανών οργανισμών κι ακόμη περισσότερο ότι, η διατήρηση και η προστασία της Φύσης, είναι προϋπόθεση για την ίδια την ύπαρξή μας!
* Ο Ελευθέριος Στεργιανόπουλος
είναι μεταπτυχιακός φοιτητής Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ

Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2020

 ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΥΣΗ ΤΩΝ ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ


Με επιτυχία και μεγάλη συμμετοχή ολοκληρώθηκε η Πανελλήνια Ενημέρωση για την καύση σκουπιδιών.
Μέχρι και 100 άτομα συμμετείχαν μέσω της πλατφόρμας ZOOM και είχαν τη δυνατότητα να θέσουν ερωτήματα ή και να κάνουν τοποθέτηση, ενώ πάνω από 6000 άτομα παρακολούθησαν το Livestreaming στο Facebook. Κάτοικοι από τον Βόλο, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και το Αλιβέρι περιέγραψαν το μεγάλο πρόβλημα που ζουν, ενώ καταδείχθηκαν οι συνέπειες στην υγεία των πολιτών.
Η καύση οδεύει προς καθιέρωση και θεσμοθέτηση από τις τελευταίες κυβερνήσεις σε αγαστή συνεργασία με τους τσιμεντοβιομήχανους. Οι πολίτες πρέπει να ενημερωθούν και να αντισταθούν. Ανάμεσα στα άλλα κατατέθηκαν προτάσεις, οι σημαντικότερες από τις οποίες είναι:
1) Πανελλήνιος Συντονισμός κατά της καύσης στις 23 Οκτωβρίου 2020, όπου οι νέοι της πόλης του Βόλου σχεδιάζουν γενικό lock down προοκειμένου να σταματήσει η καύση σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ.
2) Οργάνωση και συσπείρωση σε τοπικό επίπεδο. Αναδιοργάνωση ή δημιουργία τοπικών κινημάτων.
3) Ενημέρωση και συνεργασία των κινημάτων σε πανελλήνιο και παγκόσμιο επίπεδο.
4) Δημιουργία ενημερωτικών βίντεο
5) Οργάνωση πανελλήνιων ομάδων εργασίας για την ενημέρωση, πιθανές δικαστικές προσφυγές και για τεχνικά θέματα.
6) Επανάληψη της πανελλήνιας ενημέρωσης
Ενημερωνόμαστε, οργανωνόμαστε και παλεύουμε! Αυτός είναι ένας αγώνας που πρέπει να δώσουμε όλοι και παντού!

Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2020

 Κάστρο Αλληλεγγύης - Χωρίς Μεσάζοντες Λαμίας


Απευθείας διάθεση προϊόντων το Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2020
Ξεκίνησαν οι παραγγελίες της 57ης απευθείας διάθεσης προϊόντων.
Και αυτή θα γίνει όπως η προηγούμενη, με τρόπο και προφυλάξεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Οι παραγγελίες ξεκινούν από Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2020 για τα τοπικά - ελληνικά προϊόντα:
Δείτε στην ιστοσελίδα την αναλυτική ανακοίνωση και τα προϊόντα:

Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2020

 Ευρωπαϊκή Ημέρα Μετακινήσεων (Ευρωπαϊκή Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο)

Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο πρωτοξεκίνησε στη Γαλλία το 1998 και καθιερώθηκε σε πανευρωπαϊκή κλίμακα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2000. Στον εορτασμό συμμετέχουν 1500 πόλεις της Ευρώπης και 4 του Καναδά.
Κάθε χρόνο, στις 22 Σεπτεμβρίου οι αρχές πολλών πόλεων κλείνουν το κέντρο τους για τα αυτοκίνητα και ενθαρρύνουν τους πολίτες τους να χρησιμοποιήσουν για τις μετακινήσεις τους τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ποδήλατα, αλλά και τα πόδια τους.
Στη χώρα μας, από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει 1.500.000 νέα αυτοκίνητα, επιβαρύνοντας κατά 80% την ατμοσφαιρική ρύπανση, ειδικά τους θερμούς μήνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Greenpeace, την πρωτιά σε υψηλά επίπεδα μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα κρατά η Θεσσαλονίκη, δεύτερη είναι η Αθήνα και ακολουθούν Λάρισα και Πάτρα.
Σχετικές μελέτες του τμήματος Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών έδειξαν ότι αν τα μέσα επίπεδα των μικροσωματιδίων στην Αθήνα ήταν κάτω από 20 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, αντί των 52,12 που είναι τώρα, θα είχαμε 5.066 λιγότερους θανάτους κάθε χρόνο. Επιπλέον, μια τέτοια μείωση θα αύξανε το προσδόκιμο ζωής σχεδόν κατά ένα χρόνο για κάθε κάτοικο της Αθήνας.
22 Σεπτέμβρη. Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο. Πόλεις του κόσμου, περήφανες, παρουσιάζουν τις δικές τους βελτιώσεις, τις δικές τους κατακτήσεις εξ ονόματος πεζών, δικυκλιστών, ατόμων με ειδικές ανάγκες… Πόλεις του κόσμου παρουσιάζουν τις εκτάσεις που κέρδισε το πράσινο, τις εκτάσεις που έχασαν οι δρόμοι. Πόλεις του κόσμου παρουσιάζουν σχέδια για ηλεκτροκίνηση των μέσων συλλογικής μεταφοράς. Κάποια στιγμή όμως η προσοχή φεύγει από το μακρινό πλάνο και έρχεται εδώ, στα δικά μας, και η σύγκριση είναι αμείλικτη.
📷
Ευτυχώς υπάρχουν και δικές μας πόλεις που έχουν κάνει σοβαρά βήματα για την απομάκρυνση του ΙΧ από το κέντρο τους (αυτόματα έρχεται στο μυαλό η περίπτωση των Τρικάλων, αλλά και της Καρδίτσας ή της Λάρισας). Μετά, αναπόφευκτα, το μυαλό έρχεται στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, αλλά και την εθνική λογική που εξακολουθεί να μετρά την ανάπτυξη και με τον αριθμό πωλήσεων αυτοκινήτων, τα χιλιόμετρα νέων αυτοκινητόδρομων, την κατανάλωση καυσίμων…
Το τίμημα σε ανθρώπινες ζωές από την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα είναι της ίδιας τάξης μεγέθους με το τίμημα που πληρώνουμε από τα τροχαία ατυχήματα. Αυτό προκύπτει και από σχετικές έρευνες που εκπόνησαν κατά το παρελθόν το Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Greenpeace, σε μία προσπάθεια να εκτιμηθεί με ποσοτικούς όρους η θνησιμότητα και το οικονομικό κόστος λόγω ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ελλάδα. Ακολουθώντας τη σχετική μεθοδολογία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και τα στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως αυτή καταμετρήθηκε από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς, υπολογίστηκε ότι το κόστος σε ανθρώπινες ζωές είναι συγκρίσιμο με το αντίστοιχο από τα τροχαία ατυχήματα (Ιούλιος 2000). Όχι, δεν είναι τα αυτοκίνητα η μόνη πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης (ας όψεται ο λιγνίτης στην ηλεκτροπαραγωγή), αλλά η συμμετοχή τους είναι εξαιρετικά σημαντική, ιδίως στα αστικά κέντρα.
📷
Η μέρα αυτή θα είναι μέρα πραγματικής γιορτής και για τη χώρα μας, όταν αρχίσουμε να μετράμε μείωση χιλιομέτρων από τα αυτοκίνητα, αύξηση δικτύου αξιόπιστων σύγχρονων μέσων συλλογικής μεταφοράς και υπηρεσίες που σέβονται τον πελάτη-πολίτη, αύξηση χρηστικών (και όχι διακοσμητικών) ποδηλατόδρομων, μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, περισσότερους ελεύθερους χώρους και χώρους πράσινου. Ως τότε, θα βλέπουμε τη γιορτή από μακριά, σαν να μην μας κάλεσαν σε αυτό το πάρτι.
Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας για 9η χρονιά στο Δήμο Λαμιέων!«Συνδυάζω - Μετακινούμαι!» (Mix and Move!)
Δευτέρα 21/9/20
Επίσκεψη μαθητών και νέων στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής του Δήμου Λαμιέων και ενημέρωση – από το τμήμα Τροχαίας Λαμίας, για τους κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας αλλά και για τα οφέλη των εναλλακτικών μορφών μετακίνησης.

 Έκθεση-κόλαφος για τη διαχείριση αποβλήτων στην Ελλάδα

Tις άπειρες παθογένειες που υπάρχουν σήμερα σε όλο τον κύκλο της διαχείρισης των απορριμμάτων αναδεικνύει εκτενής έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, βασισμένη σε επίσημα στοιχεία και καταγγελίες πολιτών. Χαμηλές επιδόσεις στην ανακύκλωση, χωματερές που γεννούν νέες χωματερές, μονάδες διαχείρισης που λειτουργούν κατά παράβαση της νομοθεσίας, απουσία ελέγχων και αδυναμία επιβολής κυρώσεων, απροθυμία της κεντρικής κυβέρνησης να πιέσει τους δήμους και των δήμων να αναλάβουν τις ευθύνες τους είναι ορισμένα από τα βασικά σημεία που θίγει.
Η πολυσέλιδη έκθεση «Η διαχείριση των αποβλήτων 2020» που δημοσιοποιήθηκε χθες, αποτυπώνει τα βασικά ζητήματα σε όλους τους κρίκους της αλυσίδας. Ορισμένα από τα βασικά της συμπεράσματα είναι τα ακόλουθα:
• Οι σχεδιασμοί που ανά τα έτη εκπονούνται σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο δεν εφαρμόζονται.
• Αρκετοί δήμοι δεν είναι συνδεδεμένοι με τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης, δεν διαθέτουν ολοκληρωμένα δίκτυα για την ανακύκλωση ούτε επαρκές δίκτυο αποκομιδής.
• Οι καθυστερήσεις στην προώθηση της χωριστής συλλογής (βιοαποβλήτων και υλικών συσκευασίας) δημιουργεί μεγαλύτερες ανάγκες για μονάδες βιολογικής-μηχανικής επεξεργασίας.
• Η πολιτεία δεν ασκεί οικονομική πίεση στους δήμους, ώστε να εφαρμόσουν τις πολιτικές. Για παράδειγμα, τα πρόστιμα για τις χωματερές δεν έχουν μεταβιβαστεί στους δήμους, ενώ το τέλος ταφής δεν έχει εφαρμοστεί. Διαπιστώνεται μεγάλη ολιγωρία από πλευράς δήμων στο κλείσιμο των παράνομων χωματερών.
• Η παράνομη απόρριψη μπάζων και υλικών εκσκαφών συνεχίζεται ως πρακτική και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί αδυνατούν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο.
• Τα έργα «προσωρινής διαχείρισης», όπως η δεματοποίηση απορριμμάτων, μετατρέπονται εκ των πραγμάτων σε… μόνιμα, καθώς καθυστερούν οι διαδικασίες για τη χωροθέτηση νέων χώρων υγειονομικής ταφής ή/και μονάδων διαλογής. Η χωροθέτηση εξακολουθεί να είναι το σοβαρότερο εμπόδιο στην αδειοδότηση των έργων αυτών.
• Οι χωροθετήσεις εγκαταστάσεων διαχείρισης (λ.χ. ΧΥΤΥ, μονάδων επεξεργασίας) δεν γίνονται πάντα με επιστημονικά κριτήρια. Συχνά η διοίκηση απλώς επιλέγει έναν χώρο χωρίς ουσιαστική αξιολόγηση των διαθέσιμων λύσεων, γεγονός που συχνά οδηγεί στην ακύρωση των σχεδιαζόμενων έργων.
• Οι ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ συχνά μετατρέπονται σε χωματερές, καθώς δεν τηρούνται οι εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι και δεν παρακολουθείται συστηματικά η λειτουργία τους. Πολλές είναι οι εγκαταστάσεις που λειτουργούν για μεγάλα διαστήματα χωρίς άδεια.
• Κατά τη λειτουργία σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων, συχνά πραγματοποιείται προσωρινή απόθεση απορριμμάτων με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της περιοχής.
• Πολλά Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων (ΚΔΑΥ), αν και φέρονται ως φιλοπεριβαλλοντικές μονάδες, σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν χωρίς να τηρούν τους περιβαλλοντικούς όρους. Συχνά παρατηρείται συγκέντρωση μεγάλου όγκου απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων στις εγκαταστάσεις τους.
• Η μη τήρηση των περιβαλλοντικών όρων στα έργα διαχείρισης απορριμμάτων επιτείνει την αμφιβολία της κοινής γνώμης για τις υφιστάμενες δυνατότητες της τεχνολογίας και οδηγεί σε κοινωνική αντίδραση ενάντια στην προσπάθεια χωροθέτησης νέων.
• Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται μόνο κατόπιν καταγγελίας, με αποτέλεσμα να χαρακτηρίζονται από επιλεκτικότητα και αποσπασματικότητα. Οι ελεγκτικές υπηρεσίες δεν διαθέτουν ούτε επαρκές ούτε κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό. Επανέλεγχοι για συμμόρφωση γίνονται σε ελάχιστες περιπτώσεις και συνήθως έπειτα από νέα καταγγελία.
• Συχνά οι αρμόδιες αρχές ανέχονται μη νόμιμες εγκαταστάσεις ελλείψει άλλων αδειοδοτημένων χώρων, ακόμα κι αν προκαλούν έντονη υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
• Γίνεται κατάχρηση του μέτρου κήρυξης μιας περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να επιτραπεί η μεταφορά απορριμμάτων σε ΧΥΤΑ άλλης Περιφέρειας, παρατηρεί ο Συνήγορος, ουσιαστικά τείνει να αποτελέσει… μέθοδο διαχείρισης απορριμμάτων, η οποία βέβαια «ακυρώνει» με έμμεσο τρόπο τον σχεδιασμό των περιοχών στις οποίες τα απορρίμματα καταλήγουν.
• Η συνεχής τροποποίηση του πλαισίου για τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων των δήμων για τη διαχείριση των απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) επιφέρει αλλεπάλληλες καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων. Οι ΦΟΔΣΑ παραμένουν υποστελεχωμένοι και χωρίς υλικοτεχνική υποδομή.
Παραδείγματα διαιώνισης των αδιεξόδων
Δεκάδες περιπτώσεις παραβίασης της νομοθεσίας ή διαιώνισης αδιέξοδων καταστάσεων καταγράφει η έκθεση του Συνηγόρου. Ορισμένα παραδείγματα από αυτά που αναφέρονται στην έκθεση:
• Ως παράδειγμα της απροθυμίας της πολιτείας να προάγει την ανακύκλωση εις βάρος της ταφής αναφέρεται η διαρκής αναβολή στην επιβολή του «τέλους ταφής» (ενός τέλους που θα κάνει πολύ ακριβότερη την ταφή από τις υπόλοιπες μεθόδους διαχείρισης). Oπως επισημαίνει ο Συνήγορος, αν και το τέλος θεσπίστηκε το 2014, «η επιβολή του έχει ανασταλεί τέσσερις φορές με σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις λόγω της μη ολοκλήρωσης των αναγκαίων υποδομών. Oπως γίνεται κατανοητό, η μη εφαρμογή του τέλους ταφής αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα και δεν κινητροδοτεί την ανακύκλωση. Πλέον με τον ν. 4609/119 το τέλος αντικαταστάθηκε με την «εισφορά κυκλικής οικονομίας», η οποία αν και είναι σημαντικά μειωμένη σε σχέση με το τέλος ταφής, ούτε κι αυτή έχει εφαρμοστεί».
• Η εγκατάλειψη μπάζων και υλικών εκσκαφής παραμένει σημαντικό πρόβλημα σε πολλές περιοχές. Αξιολογώντας αναφορές που έχουν γίνει για πολλές περιοχές (Λιμένας Κέρκυρας, Αγία Μαρίνα Χανίων, Δήμοι Κηφισιάς, Καλαμπάκας, Ρεθύμνου, Πάτμου, Τανάγρας, Δυτικής Μάνης κ.ά.), υπενθυμίζει ότι η αποκατάσταση των χώρων πρέπει να γίνεται από τον δήμο είτε εντοπιστούν οι υπαίτιοι είτε όχι, με τη βοήθεια των συλλογικών συστημάτων που ασχολούνται με αυτή την κατηγορία υλικών.
• Σε πολλές περιπτώσεις, όταν οι δήμοι πιέζονται να κλείσουν μια παράνομη χωματερή, αγοράζουν ή ενοικιάζουν νέους χώρους για να την αντικαταστήσουν. Ενδεικτικά αναφέρονται τα παραδείγματα των Δήμων Τρίπολης (περιοχή Τεπές), Μαραθώνα (Μπρέξιζα), Τήνου (Κοσσίνι), Κάσσου (Αντένα).
• Η δεματοποίηση απορριμμάτων προκρίνεται ως προσωρινή λύση (συνήθως για ένα έτος) αλλά ελλείψει υποδομών τα δέματα πολλαπλασιάζονται και συχνά αποτελούν εξίσου σημαντική αιτία περιβαλλοντικής υποβάθμισης με μια χωματερή. Ως παραδείγματα αναφέρεται ο δεματοποιητής στο Κοσσίνι της Τήνου που λειτούργησε 6 χρόνια (και τα σκουπίδια πλέον αποσυντίθενται στο έδαφος), στην Σταυροπέδα στην Ανδρο, στο Ποτόκι Ηλείας όπου έχουν συγκεντρωθεί δεκάδες χιλιάδες τόνοι, στα Δίδυμα Ερμιονίδας όπου τα δέματα έφθασαν τις 30.000 και τελικά «ενσωματώθηκαν» στον υπό αποκατάσταση ΧΑΔΑ.
• Η τακτική της διοίκησης να «προεπιλέγει» σε ποιον χώρο θα γίνει μια νέα εγκατάσταση, χωρίς να εξετάσει σοβαρά τις εναλλακτικές, μπορεί τελικά να σταθεί εμπόδιο στην υλοποίηση των έργων. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται η επιλογή της θέσης Κορωνόβραχος στην Ηλεία, που τελικά ακυρώθηκε από το ΣτΕ.
• Πολλοί ΧΥΤΑ κατέληξαν να δέχονται τα απορρίμματα πολλών δήμων ή ολόκληρων νομών, ελλείψει εναλλακτικής, με αποτέλεσμα να υπερκορεστούν. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, οι ΧΥΤΑ Αμαρίου Κρήτης, Αιγείρας και Φλόκα Αχαΐας.
• Υπό το πρόσχημα της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, ο ΧΥΤΑ Φυλής (στον οποίο καταλήγει το 50% των απορριμμάτων της χώρας) δέχεται απόβλητα από άλλες περιοχές. Παρ’ όλα αυτά, ο υφιστάμενος περιφερειακός σχεδιασμός δεν προβλέπει νέο χώρο ασφαλούς διάθεσης.
Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»


Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2020

 Τα φυτά αποτελούν το 80% της βιομάζας της Γης, οι άνθρωποι μόλις το 0,01%!!!


Το 80% της βιομάζας της Γης αποτελούν τα φυτά, το 15% τα βακτήρια και το υπόλοιπο 5% περιλαμβάνει άλλους μικροοργανισμούς και τα ζώα.
Οι άνθρωποι δεν ξεπερνούν το 0,01%, δηλαδή μόλις το ένα δεκάκις χιλιοστό της πλανητικής βιομάζας, σύμφωνα με την πιο ολοκληρωμένη έως τώρα «απογραφή» της γήινης βιόσφαιρας που έκαναν οι επιστήμονες.
Η μάζα των 7,6 δισεκατομμυρίων ανθρώπων της Γης είναι πλέον περίπου δεκαπλάσια της μάζας όλων των άγριων ζώων, καθώς στην πορεία της εξέλιξης, από την αυγή του πολιτισμού μέχρι σήμερα, οι άνθρωποι έχουν εξαφανίσει το 83% των άγριων ζώων και το 50% της μάζας των φυτών.
Εν ολίγοις, από τότε που οι άνθρωποι εμφανίσθηκαν στο προσκήνιο, τουλάχιστον η μισή ζωή στη Γη έχει εξαφανισθεί. Παρ' όλα αυτά, οι ιοί έχουν τριπλάσια βιομάζα από τους ανθρώπους, όπως και τα σκουλήκια, τα ψάρια 12πλάσια και οι μύκητες 200 φορές μεγαλύτερη.
Η συνολική βιομάζα της Γης -δηλαδή το σύνολο της μάζας κάθε έμβιου οργανισμού- εκτιμάται σε περίπου 550 γιγατόνους άνθρακα, από τους οποίους οι 450 γιγατόνοι είναι η μάζα των φυτών και οι 70 γιγατόνοι η μάζα των βακτηρίων. Εν ολίγοις, φυτά και μικροοργανισμοί κυριαρχούν στη βιόσφαιρα του πλανήτη μας.
Ακολουθούν στην τρίτη θέση οι μύκητες που έχουν μάζα 12 γιγατόνων, επτά γιγατόνοι είναι η μάζα άλλων μικροοργανισμών (αρχαιοβακτήρια), τέσσερις γιγατόνοι είναι τα πρώτιστα (αμοιβάδες και άλλοι μονοκύτταροι οργανισμοί με πυρήνα), ενώ 0,2 γιγατόνοι είναι οι ιοί. Μόλις δύο γιγατόνοι είναι η μάζα των κάθε είδους ζώων, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων (όλοι μαζί είμαστε 0,06 γιγατόνοι).
Παρόλο που οι ωκεανοί καταλαμβάνουν το 71% της επιφάνειας της Γης, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ, η συνολική βιομάζα της ξηράς (470 γιγατόνοι) υπολογίζεται ότι είναι σχεδόν 80 φορές μεγαλύτερη από τη συνολική βιομάζα των θαλασσών (έξι γιγατόνοι). Σχεδόν όλη η βιομάζα των φυτών βρίσκεται στην ξηρά, ενώ αντίθετα το μεγαλύτερο μέρος της βιομάζας των ζώων βρίσκεται στη θάλασσα.
Περίπου το 60% της παγκόσμιας βιομάζας (320 γιγατόνοι) βρίσκεται πάνω στην επιφάνεια της Γης, ενώ η υπόλοιπη κάτω από την επιφάνεια (130 γιγατόνοι είναι οι ρίζες των φυτών και 100 γιγατόνοι τα υπόγεια βακτήρια).
Το μεγαλύτερο ποσοστό της βιομάζας των μικροοργανισμών (περίπου το 90%) εκτιμάται ότι βρίσκεται βαθιά κάτω από την επιφάνεια της ξηράς και κάτω από τους βυθούς των θαλασσών. Στους ωκεανούς το 70% της θαλάσσιας βιομάζας αποτελείται από μικρόβια, ενώ το υπόλοιπο 30% είναι τα αρθρόποδα και τα ψάρια.
H συνολική βιομάζα των ανθρώπων και των οικόσιτων ζώων (κυριαρχούν τα βοοειδή και οι χοίροι) είναι περίπου δεκαπλάσια από εκείνη των άγριων ζώων (0,007 γιγατόνοι). Τα κοτόπουλα και άλλα πουλερικά της πτηνοτροφίας έχουν συνολικά σχεδόν τριπλάσια βιομάζα (0,005 γιγατόνοι) σε σχέση με τα άγρια πουλιά (0,002 γιγατόνοι).
Παρόλο που οι άνθρωποι και τα εξημερωμένα ζώα κυριαρχούν στη βιομάζα των θηλαστικών, αποτελούν ένα μικρό μόνο ποσοστό στη συνολική βιομάζα των ζώων (δύο γιγατόνοι), όπου κυριαρχούν τα κάθε είδους αρθρόποδα της ξηράς και της θάλασσας (1,2 γιγατόνοι) και τα ψάρια (0,7 γιγατόνοι).
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Ρον Μίλο του Ινστιτούτου Επιστημών Βάιζμαν του Ισραήλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), έλαβαν υπόψη τους εκατοντάδες μελέτες των τελευταίων δεκαετιών, συνδυάζοντας τις έως τώρα εκτιμήσεις με νέες εκτιμήσεις.
Ως μέτρο σύγκρισης χρησιμοποιήθηκε η μάζα του άνθρακα, που αντανακλά τη μάζα των μορίων της ζωής, όπως του DNA και τωμ πρωτεϊνών, ενώ αφήνει απέξω τη μάζα του νερού μέσα στους έμβιους οργανισμούς. Οι επιστήμονες παραδέχθηκαν πάντως ότι οι υπολογισμοί τους έχουν ένα όχι αμελητέο περιθώριο σφάλματος.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι κάθε είδους ανθρώπινες δραστηριότητες έχουν επιφέρει σημαντικές μειώσεις διαχρονικά στη βιομάζα των άγριων θηλαστικών, των ψαριών και των φυτών.
Η συνολική βιομάζα των καλλιεργούμενων φυτών από τους ανθρώπους εκτιμάται σε δέκα γιγατόνους, δηλαδή μόνο το 2% της συνολικής βιομάζας των φυτών.
*greenagenda

Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 2020

 H δυσωδία της διαχείρισης σκουπιδιών και η «χρεοκοπία» της ανακύκλωσης

Η δυσωδία της διαχείρισης των σκουπιδιών στην Ελλάδα αναδύθηκε και πάλι, ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά σε εταιρεία συλλογής και εμπορίας ανακυκλώσιμων υλικών στη Μεταμόρφωση Αττικής και το πνιγηρό νέφος από την καύση των συσσωρευμένων πλαστικών. Και δεν ήταν η πρώτη φορά που ξεσπά φωτιά σε υποδομές ανακύκλωσης, αλλά ούτε και η τελευταία. Μόλις μία εβδομάδα αργότερα, στις 21 Αυγούστου, πυρκαγιά κατέστρεψε εργοστάσιο ανακύκλωσης στη Δυτική Θεσσαλονίκη. Από την αρχή του έτους έχουν καταγραφεί περισσότερα από δέκα αντίστοιχα περιστατικά σε χώρους που σχετίζονται με την ανακύκλωση απορριμμάτων σε Κορινθία, Δράμα, Μάνδρα, Καβάλα, Λάρισα, Κιλκίς κ.ά.

Τα αίτια – πέρα από τα τεχνικά που αναζητεί η Πυροσβεστική – κρύβονται στην… πορεία του χρήματος. «Follow the money», όπως λένε και οι Αμερικανοί. Παγκοσμίως, οι τιμές των ανακυκλώσιμων υλικών, όπως αναφέρει στο «Βήμα» ο επικεφαλής της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης κ. Φίλιππος Κυρκίτσος, έχουν καταρρεύσει, με συνέπεια ο τομέας να βρίσκεται σε αδιέξοδο. Εδώ και δύο χρόνια, η απόφαση της Κίνας να σταματήσει την εισαγωγή «βρώμικων» ανακυκλώσιμων υλικών οδήγησε πολλές εταιρείες σε «λουκέτο». Οι υπόλοιπες λειτουργούν σε συνθήκες… εμφράγματος καθώς έχουν συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες ανακυκλώσιμων εύφλεκτων υλικών, σε επισφαλείς συνθήκες ασφαλείας, αναμένοντας το… καλό deal, το οποίο όμως δεν έρχεται.
Παράνομες εξαγωγές
Κι όλα αυτά διότι τα σκουπίδια στην Ελλάδα δεν ανακυκλώνονταν, ούτε ανακυκλώνονται (μόλις στο 20% φτάνει η ανακύκλωση μαζί με την κομποστοποίηση), αλλά εξάγονται, συχνά παρανόμως. Αλλωστε η χώρα μας αφενός δεν διαθέτει το κατάλληλο δίκτυο συλλογής και τις απαραίτητες υποδομές, αφετέρου έως το 2018 οι εξαγωγές ήταν ιδιαιτέρως κερδοφόρες καθώς οι τιμές πώλησης των υλικών ήταν υψηλές.
Οπως σημειώνει ο κ. Κυρκίτσος, το μόνο που σήμερα διατηρεί μια σχετικά καλή τιμή στις διεθνείς αγορές είναι το πλαστικό pet (χρησιμοποιείται κυρίως στις φιάλες νερού). «Στα υπόλοιπα πλαστικά οι τιμές έχουν πέσει στο ένα τρίτο, το χαρτί από 150 ευρώ ο τόνος πωλείται τώρα στα 50 ευρώ, ενώ με την πτώχευση της Shelman, η οποία αγόραζε υπολείμματα ξυλείας, υπάρχει πρόβλημα και στην ανακύκλωση αυτού του υλικού» τονίζει ο ίδιος.
«Γκρίζες» ζώνες στην αγορά
Οπως επισημαίνει, είναι το χαλαρό πλαίσιο αδειοδότησης και η απουσία ελέγχων στους χώρους συγκέντρωσης και διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών που οδηγεί σημαντικό ποσοστό της αγοράς ανακυκλώσιμων υλικών να λειτουργεί σε «γκρίζες» ζώνες. Το έχει καταδείξει η… αμαρτωλή ιστορία των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και άλλων αντίστοιχων υποδομών τα τελευταία χρόνια.
Η μεγάλη αποκάλυψη έγινε το 2015 με την τεράστια πυρκαγιά στις εγκαταστάσεις ΚΔΑΥ στον Ασπρόπυργο, ενώ ακολούθησαν και άλλες – περί τις 30 έως σήμερα ανά τη χώρα. Το 2018 καταγράφηκαν πυρκαγιές σε χώρους συγκέντρωσης ανακυκλώσιμων υλικών σε Μενίδι, Βόλο, Κρήτη κ.ά. Το 2019 κάηκε το ΚΔΑΥ στη Σίνδο και άλλοι χώροι συγκέντρωσης υλικών σε Ημαθία, Φυλή, Πρέβεζα, Δυτική Θεσσαλονίκη κ.λπ.
Πορίσματα των επιθεωρητών Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), του Συνηγόρου του Πολίτη και άλλων φορέων εντόπισαν σε πολλές εγκαταστάσεις σοβαρές παρανομίες και προβλήματα ασφαλείας που συχνά οδηγούν σε εργατικά ατυχήματα και περιβαλλοντική καταστροφή. Ως βασικό πρόβλημα αναδείχθηκε η συγκέντρωση περισσότερων υλικών από την αδειοδοτημένη δυναμικότητά τους, με συνέπεια συχνά να μετατρέπονται σε «χωματερές». Τον κώδωνα του κινδύνου για τους συγκεκριμένους χώρους έχει επανειλημμένα κρούσει και η Ομοσπονδία Εργαζομένων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΠΟΕ-ΟΤΑ).
Ατολμος ο νέος Εθνικός Σχεδιασμός
Την ίδια ώρα, το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), του οποίου η διαβούλευση ολοκληρώθηκε την περασμένη Τρίτη, δεν εισχωρεί στην ουσία των προβλημάτων που μπλοκάρουν την ανακύκλωση, την επανάχρηση και την κομποστοποίηση, αλλά «δρομολογεί μελέτες ροκανίζοντας κι άλλο χρόνο, πετάει τσιτάτα και ευχολόγια» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Κυρκίτσος. Οπως σχολιάζει και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος (ΠΑΣΕΠΠΕ), οι εκτιμήσεις του νέου σχεδίου για τις ανακτήσεις ανακυκλώσιμων υλικών δεν λαμβάνουν υπόψη τις συνθήκες της αγοράς, «οι οποίες είναι ζοφερές για την τρέχουσα βιωσιμότητα του κλάδου».
Οι αριθμοί «μαγειρεύονται»
Μάλιστα, για την επίτευξη του στόχου περιορισμού της ταφής σκουπιδιών σε ΧΥΤΑ στο 10% έως το 2030, οι αριθμοί «μαγειρεύονται» ώστε να προωθηθούν τέσσερις μεγάλες μονάδες καύσης απορριμμάτων (ίσως και ορισμένες μικρότερες). Οπως σημειώνει ο κ. Αχιλλέας Πληθάρας, τακτικό μέλος του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ως εκπρόσωπος του WWF), «το ΕΣΔΑ έχει προσαρμόσει όλη την αριθμητική των υπολογισμών του με… κατάλληλες προσεγγίσεις, με στόχο την αύξηση των υπολειμμάτων μετά τη διαλογή και την επεξεργασία των σκουπιδιών σε μονάδες ανακύκλωσης, που εν συνεχεία πρέπει να πάνε για καύση».
Η ΠΟΕ-ΟΤΑ και το Δυτικό Μέτωπο (συλλογικότητες πολιτών Δυτικής Αττικής) θεωρούν ότι οι μονάδες καύσης κατασπαταλούν πολύτιμους πόρους και ανταγωνίζονται την προδιαλογή των υλικών και την προσέγγιση του στόχου της κοινωνίας μηδενικών αποβλήτων. Επίσης, οι δύο φορείς καταγγέλλουν την προωθούμενη ολοκληρωτική ιδιωτικοποίηση του τομέα διαχείρισης αποβλήτων (συλλογή, διαλογή, επεξεργασία).
Η καύση αυξάνει το κόστος διαχείρισης
Σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Μεσόγειος SOS, Greenpeace και WWF, η καύση απορριμμάτων-υπολειμμάτων δεν αποτελεί επιστημονικά τεκμηριωμένη επιλογή, ούτε οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά αναγκαία, «αλλά μία πολιτική επιλογή που θα ωφελήσει κάποια μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα» και θα αυξήσει κατά πολύ το κόστος διαχείρισης.
Ανέφικτη η κατασκευή 61 υποδομών έως το 2023
Οι μονάδες καύσης, σύμφωνα με τον κ. Πληθάρα, είναι αδύνατον να κατασκευαστούν πριν από το 2025-2028 και θα πρέπει να λειτουργήσουν για τουλάχιστον 30-40 χρόνια ώστε να είναι βιώσιμες, δεσμεύοντας τη χώρα. Ανέφικτη άλλωστε είναι και η κατασκευή που προβλέπει ο νέος κυβερνητικός σχεδιασμός για τα απορρίμματα 26 Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) και πάνω από 35 Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) έως το 2023, γεγονός που επισημαίνει ο ΠΑΣΕΠΠΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στη χώρα που ήδη έχουν κατασκευάσει και διαχειρίζονται αντίστοιχες μονάδες – στην εκτίμησή της για τον νέο ΕΣΔΑ κρίνει ως υπερβολικά αισιόδοξο το χρονοδιάγραμμα κατασκευής των υποδομών εντός τριετίας. «Η ελληνική μελετητική και κατασκευαστική αγορά (λίγες εξειδικευμένες εταιρείες) δεν είναι δυνατόν να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις σχεδιασμού, κατασκευής και λειτουργίας τόσο πολλών εγκαταστάσεων, ειδικά όταν ήδη υπάρχουν πολλά δρομολογημένα έργα» σημειώνει η εταιρεία. Μόνο ο χρόνος ωρίμασης, προμελέτης, αδειοδότησης, χρηματοδότησης, διαγωνιστικής διαδικασίας και κατασκευής ξεφεύγει από το χρονοδιάγραμμα. Επίσης, τόσο η ΤΕΡΝΑ όσο και άλλοι φορείς που συμμετείχαν στη διαβούλευση σχολιάζουν ότι σε κανένα σημείο του ΕΣΔΑ δεν εξετάζεται το τελικό κόστος για τον πολίτη.
*Τράτσα Μάχη - tovima.gr


Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2020

 Έκθεση-σοκ: Το 13% των θανάτων στην ΕΕ συνδέεται με τη ρύπανση

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 13% των θανάτων συνδέονται με τη ρύπανση, αναφέρει έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος (AEE), σύμφωνα με την οποία η τρέχουσα υγειονομική κρίση είναι ένα σινιάλο που πρέπει να επιταχύνει τη συνειδητοποίηση της σχέσης ανάμεσα στο περιβάλλον και την υγεία.
"Η εμφάνιση αυτών των ζωονοσογόνων παραγόντων (όπως στην περίπτωση της Covid-19) συνδέεται με την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και με τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα στο διατροφικό σύστημα", υποστηρίζεται στη μελέτη, στην οποία υπογραμμίζεται πως οι Ευρωπαίοι είναι διαρκώς εκτεθειμένοι σε περιβαλλοντικούς κινδύνους: ατμοσφαιρική ρύπανση --η οποία παρόλο που έχει σαφώς μειωθεί, παραμένει ο πρώτος παράγοντας θνησιμότητας--, ηχητική ρύπανση και ρύπανση από χημικά προϊόντα.
Στις 27 χώρες της ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, 630.000 θάνατοι μπορούσαν να αποδοθούν άμεσα ή έμμεσα το στη ρύπανση του περιβάλλοντος, αναφέρεται στην έκθεση, η οποία αποκαλύπτει σημαντικές διαφορές ανάμεσα στη δυτική και την ανατολική Ευρώπη και ανάλογα με το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο.
Έτσι πρώτη έρχεται η Ρουμανία, στην οποία σχεδόν ένας θάνατος στους πέντε συνδέεται με τη ρύπανση, ενώ οι καλύτεροι μαθητές, η Σουηδία και η Δανία, καταγράφουν από την ίδια αιτία έναν θάνατο στους δέκα.
Οι θάνατοι αυτοί συνδέονται κυρίως με καρκίνους, καρδιαγγειακές και αναπνευστικές ασθένειες και "οι νεκροί αυτοί θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αν εξαλείφαμε τους περιβαλλοντικούς κινδύνους που είναι κακοί για την υγεία", υπογραμμίζει η AEE.
"Οι πιο φτωχοί είναι δυσανάλογα εκτεθειμένοι στη ρύπανση και στις ακραίες μετεωρολογικές συνθήκες, περιλαμβανομένων των κυμάτων καύσωνα και ακραίου ψύχους. Αυτό συνδέεται με τα μέρη στα οποία ζουν, εργάζονται και πηγαίνουν σχολείο, συχνά σε κοινωνικά υποβαθμισμένες ζώνες και σε συνοικίες στην περιφέρεια μεγάλων κυκλοφοριακών αξόνων", επισημαίνεται στην έκθεση.
Ένα θετικό σημείο για το ευρωπαϊκό περιβάλλον είναι η ποιότητα του νερού, "εξαιρετική" σε πάνω από το 85% των περιπτώσεων για το κολύμπι. Όσον αφορά το πόσιμο νερό, 74% των ζωνών υπογείων υδάτων βρίσκονται σε "καλή χημική κατάστση".
Σύμφωνα με την υπηρεσία, για τη βελτίωση της υγείας και του περιβάλλοντος στην Ευρώπη πρέπει να αναπτυχθούν οι χώροι πρασίνου, οι οποίοι αποτελούν χώρους σωματικής δραστηριότητας, ξεκούρασης, αλλά και κοινωνικής ολοκλήρωσης και "δροσίζουν τις πόλεις στη διάρκεια των καυσώνων, μετριάζουν τις πλημμύρες, μειώνουν την ηχητική ρύπανση και στηρίζουν την αστική βιοποικιλότητα".
Εξάλλου πάρκα και κήποι αποδείχθηκαν πολύτιμοι για την ψυχική υγεία και την ευεξία στη διάρκεια της πανδημίας της Covid-19, υπογραμμίζει η ευρωπαϊκή υπηρεσία.
Η μείωση της οδικής κυκλοφορίας, η πτώση στην κατανάλωση κρέατος και η απόσυρση επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων περιλαμβάνονται μεταξύ των άλλων λύσεων τις οποίες προτείνει.
*greenagenda