Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2019

         Τέλος αντιπυρικής περιόδου. Και τώρα τι;


Πριν λίγες ημέρες έληξε και επίσημα η αντιπυρική περίοδος για το 2019. Αν και η κατάσταση φέτος ήταν βελτιωμένη συγκρινόμενη με το μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας, δε παύουν οι δασικές πυρκαγιές να αποτελούν μία μόνιμη ανησυχία πλέον, όλων των Ελλήνων.
Όπως φαίνεται από τις στατιστικές αναφορές του συστήματος EFFIS η συνολικά καείσα έκταση για το 2019 περιορίστηκε στο 40% περίπου του μέσου όρου της προηγούμενης δεκαετίας.
* Η καείσα έκταση που αποτυπώνεται με το σύστημα EFFIS αντιστοιχεί στο 80% περίπου της συνολικής διότι εμφανίζονται μόνο οι πυρκαγιές που ήταν μεγαλύτερες των 30 εκταρίων.
Ο συνολικός αριθμός όμως των δασικών πυρκαγιών που έκαψαν τουλάχιστον 30 εκτάρια ακολούθησε από κοντά το μέσο όρο των προηγούμενων ετών
Η συνολική καείσα έκταση για το 2019 ήταν η δεύτερη χαμηλότερη μετά το 2010 ενώ το πλήθος των πυρκαγιών ανέρχεται στην τρίτη υψηλότερη θέση μετά το 2011 και 2012. Δηλαδή είχαμε αυξημένο αριθμό πυρκαγιών, χωρίς όμως να προσβάλουν αντίστοιχα, πολύ μεγάλες εκτάσεις. Φυσικά υπήρχαν και κάποιες εξαιρέσεις που όλοι θυμόμαστε, όπως η πυρκαγιά στο Κοντοδεσπότι Ευβοίας με 23.500 περίπου στρέμματα.
Τώρα που ο μεγάλος κίνδυνος έχει περάσει για το 2019 και εισερχόμαστε ουσιαστικά στη χειμερινή περίοδο είναι μια καλή ευκαιρία να εξετάσουμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, ως πολίτες, ώστε η επόμενη χρονιά να μας βρει λίγο πιο ενημερωμένους και προετοιμασμένους. Αυτά που αναφέρονται παρακάτω δεν αφορούν κατ΄ανάγκη μόνο εκείνους τους συμπολίτες μας, που ζουν σε αυτές που αναφέρουμε πλέον ως ζώνες μίξης Δασών-Οικισμών (Γ. Ξανθόπουλος2), αλλά όλους εμάς, που ως ενεργοί πολίτες θέλουμε να ενημερωθούμε, να προστατευθούμε και να επιστρέψουμε κάτι στο περιβάλλον. Θα αναφερθούν τρεις ενέργειες που όποιος επιθυμεί μπορεί να υλοποιήσει.
Ενέργεια πρώτη: Μια βασική αρχή πρόληψης είναι η ενημέρωση
Πριν λίγους μήνες εκατοντάδες υποψήφιοι Δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι ζητούσαν την ψήφο μας, υποσχόμενοι ότι θέλουν να δουλέψουν για την ευημερία και την ασφάλεια μας. Τώρα μπορούμε να ζητήσουμε και εμείς από το Δήμο μας, να οργανώσει ενημερωτικές εκδηλώσεις με θέμα τα σχέδια αντιπυρικής προστασίας και το μνημόνιο των ενεργειών που έχει συντάξει. Οι πολίτες που ζουν σε κοντινή απόσταση με δασικές εκτάσεις, έχουν το δικαίωμα να ενημερωθούν για τις διαδικασίες και τους χώρους συγκέντρωσης, αν και όταν παραστεί η ανάγκη.
Σύμφωνα με το «Σχέδιο δράσεων Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων λόγω δασικών πυρκαγιών». (Αρ. πρωτ 3752/25-05-2018) οι Δήμοι έχουν την μέριμνα, σύμφωνα με τις ισχύουσες πυροσβεστικές διατάξεις, για την τήρηση των υποχρεώσεων καθαρισμού, από τους ιδιοκτήτες, νομείς, και επικαρπωτές, των οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων, που βρίσκονται εντός πόλεων, κωμοπόλεων και οικισμών και σε απόσταση μέχρι 100 μέτρων από τα όριά τους, καθώς και την υποχρέωση αυτεπάγγελτου καθαρισμού, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων. Επίσης είναι υπόχρεοι για τη σύνταξη ή επικαιροποίηση των μνημονίων ενεργειών για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και την άμεση/βραχεία διαχείριση των συνεπειών από την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών. Στα μνημόνια ενεργειών πρέπει να αναφέρονται τα σημεία συγκέντρωσης των πολιτών. Συνεπώς μπορούμε να ζητήσουμε ενημέρωση σχετικά με πού και πότε θα συγκεντρωθούν (σημεία συγκέντρωσης3) οι πολίτες, εφόσον χρειάζονται μεταφορά, καθώς και τα προσωπικά αντικείμενα που μπορούν να έχουν μαζί τους.
Ενέργεια δεύτερη: Προκατασταλτικά μέτρα αν το σπίτι μας βρίσκεται μέσα ή κοντά σε δάσος
Εκτός της ενημέρωσης από το Δήμο μας, μπορούμε να λάβουμε μια σειρά από μέτρα εφόσον έχουμε τη πολυτέλεια του χρόνου. Αυτά αφορούν τον έλεγχος και την υλοποίηση των παρακάτω ενεργειών, που προτείνει μεταξύ άλλων, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας πριν την έναρξη κάθε αντιπυρικής περιόδου.4
Δημιουργούμε μια αντιπυρική ζώνη γύρω από το σπίτι καθαρίζοντας σε ακτίνα τουλάχιστον 10 μέτρων τα ξερά χόρτα και φύλλα, τις πευκοβελόνες και τα κλαδιά.
Κλαδεύουμε τα δένδρα μέχρι το ύψος των 3 μέτρων, ανάλογα με την ηλικία και την κατάστασή τους.
Απομακρύνουμε τα ξερά κλαδιά από τα δένδρα και τους θάμνους.
Δεν αφήνουμε τα κλαδιά των δένδρων να ακουμπούν στους τοίχους, τη στέγη και τα μπαλκόνια του σπιτιού. Τα κλαδεύουμε αφήνοντας απόσταση τουλάχιστον 5 μέτρων από το σπίτι.
Αραιώνουμε τη δενδρώδη βλάστηση έτσι ώστε, τα κλαδιά του ενός δένδρου να απέχουν τουλάχιστον 3 μέτρα από τα κλαδιά του άλλου. Για ακόμη μεγαλύτερη προστασία απομακρύνουμε τη δενδρώδη και θαμνώδη βλάστηση γύρω από το κτίσμα σε απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων εφόσον οι εργασίες καθαρισμού της φυσικής βλάστησης που επιβάλλονται για την προστασία των κτιρίων δεν προσκρούουν σε καμία περίπτωση στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας.
Δεν τοποθετούμε πλαστικές υδρορροές ή σωλήνες στους τοίχους του σπιτιού.
Δεν τοποθετούμε παραθυρόφυλλα από εύφλεκτα υλικά στα παράθυρα και τις μπαλκονόπορτες.
Φροντίζουμε ώστε τα καλύμματα στις καμινάδες και τους αεραγωγούς του σπιτιού να είναι από άφλεκτο υλικό ώστε να μην διεισδύσουν σπίθες.
Δεν αποθηκεύουμε εύφλεκτα αντικείμενα κοντά στο σπίτι.
Τοποθετούμε τα καυσόξυλα σε κλειστούς και προφυλαγμένους χώρους.
Δεν κατασκευάζουμε ακάλυπτες δεξαμενές καυσίμου κοντά στο σπίτι.
Προμηθευόμαστε τους κατάλληλους πυροσβεστήρες και φροντίζουμε για τη συντήρησή τους.
Εξοπλιζόμαστε με σωλήνα ποτίσματος με μήκος ανάλογο της περιοχής που θέλουμε να προστατεύσουμε.
Εξοπλιζόμαστε με μια δεξαμενή νερού, μια απλή αντλία που λειτουργεί χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και ένα σωλήνα νερού.
Ενέργεια τρίτη: Εθελοντισμός
Όλοι οι πολίτες, ανεξάρτητα αν ζούμε κοντά ή μακριά από μια δασική έκταση, μπορούμε να προσφέρουμε εθελοντικά, λίγο από το χρόνο μας, ώστε να δώσουμε το δικαίωμα και στις επόμενες γενιές, να θαυμάσουν τα όμορφα δάση της πατρίδας μας, με την μοναδική βιοποικιλότητα τους. Τόσο στην Αττική, όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα υπάρχουν σοβαρές και αξιόλογες εθελοντικές ομάδες δασοπροστασίας που βοηθούν πραγματικά κατά την αντιπυρική περίοδο τόσο σε επίπεδο πυροφύλαξης όσο και δασοπυρόσβεσης.
Φυσικά και δεν είναι λογικό να γίνουμε όλοι πυροσβέστες, άλλα και μια μόνο ώρα προφύλαξης σε ένα από τα υπέροχα και τόσο χρήσιμα περιαστικά μας δάση είναι αρκετή να κάνει τη διαφορά. Η ηθική ανταμοιβή αλλά και η ηρεμία που μπορεί να μας προσφέρει το δάσος, όταν έρθουμε έστω και λίγο σε επαφή μαζί του είναι ανεκτίμητα.
Συνεπώς, βλέπουμε πως και εμείς σε προσωπικό επίπεδο, όχι μόνο μπορούμε, αλλά έχουμε υποχρέωση να δράσουμε ώστε να μην χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε μια μεγάλη πυρκαγιά. Ή αν χρειαστεί, να μην μας βρει απροετοίμαστους και πανικόβλητους. Τώρα, με ηρεμία και διαύγεια, μπορούμε να προγραμματίσουμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο τις δράσεις που μας ταιριάζουν και μας αφορούν, ενημερώνοντας παράλληλα ο καθένας από εμάς και ένα συμπολίτη του.
Το κράτος δεν μπορεί να είναι πάντα και παντού.
*dasarxeio.com
Γράφει ο Γιώργος Σουρβάς
Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγο Α.Π.Θ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου