Εσπερίδα με θέμα «Ορθολογική χρήση των απορριμμάτων και η κακή πρακτική της καύσης»

Μια πολύ ενδιαφέρουσα εσπερίδα πραγματοποιήθηκε απο τον ΟΜ.ΦΙ.ΔΑΣ με θέμα :

«Ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων και η κακή πρακτική της καύσης». Διαβάστε τις τοποθετήσεις των συμμετεχόντων

Χαιρετισμός – παρέμβαση της προέδρου του Ομίλου Φίλων του Δάσους κας Ράγκου

Το ζήτημα της διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων στην Ελλάδα εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, έως και περιβαλλοντικό έγκλημα, αν σκεφτούμε τον ΧΥΤΑ Φυλής στην Αττική. Το θέμα της ανεπαρκούς διαχείρισης των απορριμμάτων δεν έχει να κάνει μόνον με ζητήματα καθαριότητας, δημόσιας υγεία και αισθητικής. Συνδέεται με τη σπατάλη και την εξάντληση φυσικών πόρων όπως τα μέταλλα, το νερό, η ενέργεια, το ξύλο κ.λ.π. Συνδέεται με την κλιματική αλλαγή και με τη ρύπανση επιφανειακών και υπόγειων νερών και με πολλά άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα. Ο στόχος της ΕΕ για το άμεσο μέλλον είναι η ανάκτηση και η συλλογή του 90% των υλικών συσκευασίας και η ανακύκλωση του 60% τουλάχιστον αυτών των ποσοτήτων. Μεταξύ των χωρών της Ευρώπης κατέχουμε τις τελευταίες θέσεις στην ανακύκλωση συσκευασιών. Είναι απαράδεκτα χαμηλό το 8 ή 10% πανελλαδικά ως ποσοστό ανακύκλωσης.

Με τα χαμηλά αυτά ποσοστά ανακύκλωσης και την ανύπαρκτη σχεδόν κομποστοποίηση για τα βιοαπόβλητα, αρχίζουν και εμφανίζονται φωνές για καύση των απορριμμάτων, ως μιας πρακτικής που θα μειώσει δραστικά τον όγκο και το βάρος αυτών, κάτω από την ωραιοποίηση των όρων «πράσινη ενέργεια» και «εναλλακτικά καύσιμα». Δεδομένου ότι οι πολιτικές της ΕΕ στοχεύουν πλέον στο 65% της ανακύκλωσης έως το 2030, φαίνεται παράλογο να προχωρεί μια χώρα στην καύση των υπολειμμάτων, εκτός κι αν θέλουν εταιρείες να κερδίσουν με την εισαγωγή σκουπιδιών από το εξωτερικό.

Σύμφωνα με την ΕΡΑ (Υπηρεσία Περιβάλλοντος των ΗΠΑ), η αποτέφρωση των απορριμμάτων απελευθερώνει πολύ μεγαλύτερη ποσότητα CO2 σε σχέση με τον λιγνίτη και ακόμη μεγαλύτερη από την καύση φυσικού αερίου.

Η αξία της ανθρώπινης ζωής και του περιβάλλοντος δεν συνάδουν με τη μεγιστοποίηση του κέρδους προς όφελος των πολυεθνικών. Όταν οι πολιτικοί και κοινωνικοί μηχανισμοί είναι αποκλειστικά διαμορφωμένοι επάνω στην εξυπηρέτηση των εταιρικών συμφερόντων, τότε μιλάμε για ένα δυστοπικό παρόν. Η καύση, όπου γίνεται, απαιτεί αυστηρότατους ελέγχους και εφαρμογή περιβαλλοντικών κανόνων. Και η τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων είναι πρακτική μάλλον άγνωστη για τη χώρα μας. Οι πολίτες δεν εμπιστευόμαστε πλέον τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που σε οικονομικές δραστηριότητες διαπιστώνονται σημαντικές παρεκκλίσεις από τον περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο σχεδιασμό ή προβλεπόμενες διαδικασίες ξεκινούν χωρίς να έχουν τηρηθεί οι νόμιμες διαδικασίες αδειοδότησης.

Επίσης το πρόβλημα του μεγάλου όγκου των απορριμμάτων έχει να κάνει με τη ριζική στροφή του μοντέλου παραγωγής. Παραγωγή προϊόντων με λιγότερη συσκευασία, παραγωγή προϊόντων επίσης με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Οι εταιρείες βασίζουν την ύπαρξη τους στην κατανάλωση και η κατανάλωση στην προγραμματισμένη βραχυβιότητα και στον προγραμματισμένο θάνατο των προϊόντων, που σχεδιάζεται μέσα από τη συντόμευση του κύκλου ζωής τους, με από τα πριν περιορισμένη ανθεκτικότητα, παρόλο που υπάρχουν υλικά και τεχνολογία που θα μπορούσαν να επιμηκύνουν πολύ τη διάρκεια ζωής και χρήσης των αντικειμένων.

Είναι γνωστή η περίπτωση εκτυπωτών που σταματούν να λειτουργούν μετά από συγκεκριμένο αριθμό εκτυπώσεων, μέχρι και μελάνια πολυμηχανημάτων γραφείου που δείχνουν ότι είναι άδεια ενώ δεν είναι. Η τεχνική είναι σχετικά απλή για τις εταιρείες: εγκαθιστούν ένα τσιπάκι μέσα στη συσκευή, το οποίο είναι προγραμματισμένο να βγάζει ένδειξη σφάλματος και να σταματά να λειτουργεί ο εκτυπωτής, ή να δείχνει το δοχείο του μελανιού άδειο, ενώ δεν έχει τελειώσει.

Όλα τα παραπάνω και πολλά ακόμα, αποδεικνύουν την ύπαρξη της λεγόμενης «σχεδιασμένης αχρήστευσης» (planned obsolescence), μιας πρακτικής της βιομηχανίας που στόχο έχει να περιορίσει την διάρκεια ζωής των προϊόντων προκειμένου να αυξήσει τα κέρδη της.

Στο ΠΕΣΔΑ Στερεάς (Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων) η στρατηγική για την αξιοποίηση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων προβλέπει α) την αξιοποίηση των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων και β) την ανάπτυξη δικτύου ανακύκλωσης. Δυστυχώς δεν έχουμε δει ακόμη σημαντικά αποτελέσματα.

Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η υλοποίηση ενός ριζικά διαφορετικού μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων, με δημόσιο χαρακτήρα και αποκεντρωμένη διαχείριση -με έμφαση στην πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, προδιαλογή στην πηγή και ανακύκλωση. Οι Δήμοι και οι εταιρείες ανακύκλωσης με τις οποίες συνεργάζονται, έχουν έναν σημαντικό ρόλο να παίξουν εδώ. Όχι μόνον με διαφημιστικά σποτ και φυλλάδια, αλλά κυρίως με μια όσο το δυνατόν πιο καλοοργανωμένη επιχείρηση συλλογής των υλικών. Δεν είναι ενθαρρυντικό να βλέπει ο πολίτης τους ειδικούς κάδους ανακύκλωσης να πετιούνται στο κοινό απορριμματοφόρο από την αρμόδια υπηρεσία. Για ένα εγχείρημα τέτοιας σημασίας, όπως η ανακύκλωση, θα πρέπει η τελειότητα να χαρακτηρίζει την οργάνωση από την αρχή. Για να πείσει και τους πιο δύσκολους και αδρανείς πολίτες. Επίσης οι Δήμοι θα πρέπει να δουν πώς η ανακύκλωση χαρτιού θα γίνει πιο αποτελεσματική σε χώρους που παράγεται μεγάλη ποσότητα χαρτιού με τη μορφή απορριμμάτων. Τέτοιοι χώροι είναι π.χ οι δημόσιες υπηρεσίες, ο Στρατός, τα καταστήματα φωτοτυπιών, εμπορικά και πολυκαταστήματα (κυρίως αγορές τροφίμων), τα σχολεία, κ.λ.π. Καμιά πολιτική μείωσης των απορριμμάτων, κανένα πρόγραμμα ανακύκλωσης δεν μπορεί να πετύχει, αν δεν ενημερωθεί σωστά και δεν ευαισθητοποιηθεί ο πολίτης ώστε να συμμετέχει. Η συνειδητή και συστηματική συμμετοχή μας στην ανακύκλωση είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για την προστασία του περιβάλλοντος, για να δείξουμε ότι μας νοιάζει το μέλλον των παιδιών μας, για να δείξουμε ότι ξαναγινόμαστε κοινότητα, για να ξαναζεστάνουμε τη συμμετοχή και τη συλλογικότητα σε πολλά μικρά καθημερινά που δίνουν ποιότητα στην καθημερινότητά μας.

Τέλος, κλείνοντας, θεωρούμε ότι είναι άμεσης προτεραιότητας η συγκρότηση ενός κοινού μετώπου συλλογικών φορέων και ενεργών πολιτών που θα αναλάβει πρωτοβουλίες και συλλογικές μαζικές δράσεις για το θέμα των αστικών απορριμμάτων στον τόπο μας. Και προς αυτόν τον στόχο δεσμευόμαστε να δράσουμε και εμείς. Είναι απαραίτητο να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας ότι το πρόβλημα μας αφορά όλους και άμεσα. Ας γίνουμε μέρος της λύσης ενός περιβαλλοντικού προβλήματος στη δημιουργία του οποίου συμμετέχουμε και εμείς.

ΟΜΙΛΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΦοΔΣΑ ΣΤΕΡΕΑΣ και Δημάρχου Λαμιέων κου Θύμιου Καραΐσκου

Η ραγδαία κακοποίηση του περιβάλλοντος στην εποχή μας καθιστά επιτακτική την ανάγκη να το προστατεύσουμε και μας επιβάλλει να το διαχειριστούμε σωστά, γιατί μόνον έτσι μπορούμε να εξασφαλίσουμε μια ικανοποιητική ποιότητα ζωής για μας και τα παιδιά μας.

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει η αλήθεια ότι τη φύση και το περιβάλλον δεν το κληρονομήσαμε από τους γονείς μας, αλλά την δανειστήκαμε από τα παιδιά μας και οφείλουμε να τους το παραδώσουμε αν όχι καλύτερο τουλάχιστον ακέραιο και ισάξιο όπως το παραλάβαμε.

Αυτό το καθαρό περιβάλλον που σε ολόκληρο τον κόσμο και τις πολιτισμένες κοινωνίες θεωρείται κοινωνικό αγαθό, εμπίπτει άμεσα στις αρμοδιότητες και ευθύνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που έχει την ευθύνη για τη δημόσια υγεία, τη θέσπιση σχετικών κανόνων, την διαχείριση των μέσων καθαριότητας, και τις υποχρεώσεις των πολιτών.

Αφορά όμως και σε εμάς τους πολίτες οι οποίοι με την καθημερινή πρακτική μας συμβάλλουμε θετικά ή αρνητικά σ’ αυτή την κατεύθυνση.

Σε ότι αφορά τη διαχείριση των απορριμμάτων της Περιφέρειάς μας, ο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας έχει σχεδιάσει κι εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, που καλύπτει το σύνολο των Δήμων κι έχει ως άξονες την πλήρη εφαρμογή του Ευρωπαϊκού και Εθνικού πλαισίου με πρωταρχικό στόχο τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση.

Ειδικότερα, το σχέδιο μας περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός συστήματος αποκεντρωμένων μονάδων διαχείρισης των απορριμμάτων, 42 συνολικά στην Περιφέρεια, με την πλέον φιλική μέθοδο διαχείρισης, αυτή της αναερόβιας – αερόβιας διαδικασίας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και compost, μικρότερων μονάδων κομποστοποίησης καθώς και ένα δίκτυο σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων.

Ήδη το αμέσως επόμενο διάστημα ολοκληρώ-νεται η κατασκευή και τίθενται σε λειτουργία οι μονάδες κομποστοποίησης Φωκίδας και επεξεργασίας απορριμμάτων Θήβας ενώ προχωρά με γοργούς ρυθμούς η ολοκλήρωση των μελετών και η ένταξη των μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων Λαμίας & Χαλκίδας.

Τα έργα ολοκληρωμένης διαχείρισης που έχει σχεδιάσει και λειτουργεί ο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ, τα οποία σημειώνω είναι όλα με δημόσια χρηματοδότηση, σε συνδυασμό με τις δράσεις διαλογής στην πηγή των Δήμων (ανάπτυξη διακριτών ρευμάτων ανακύκλωσης, πράσινα σημεία κ.α) θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων που θέτουν τόσο το ΕΣΔΑ όσο και το ΠΕΣΔΑ για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων. Παράλληλα είναι στον αντίποδα της καύσης, αφού τηρούν πλήρως την ιεράρχηση της πυραμίδας διαχείρισης των απορριμμάτων που είναι η πρόληψη, η μείωση των αποβλήτων, η επαναχρησιμοποίηση, η ανακύκλωση, η ανάκτηση ενέργειας και η τελική διάθεση, δηλαδή η ταφή.

Εκτός των παραπάνω ο Περιφερειακός ΦοΔΣΑ παρέχει και σειρά υποστηρικτικών δράσεων στους Δήμους – Μέλη του όπως, αποκομιδή σύμμεικτων απορριμμάτων και ανακύκλωσης, μεταφορά ογκωδών αντικειμένων, πλύσιμο κάδων, σάρωση δρόμων και μελέτες.

Είμαστε ικανοποιημένοι διότι μέσα από πνεύμα συνεργασίας και με περιφερειακή συνείδηση οι Δήμοι της Περιφέρειάς μας κατάφεραν όχι μόνο να λύσουν ένα χρόνιο και σύνθετο πρόβλημα αλλά και να δρομολογήσουν όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για μια ολοκληρωμένη και βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

Σε ότι αφορά το Δήμο Λαμιέων όπως έχουμε ήδη δεσμευτεί προεκλογικά το σχέδιο μας, περι-λαμβάνει μια ολοκληρωμένη και καλά οργανωμέ-νη παρέμβαση για το σύνολο του Δήμου με τους παρακάτω άξονες :

Ανάπτυξη των 3 διακριτών ρευμάτων στο σύ-νολο των Δήμου.

Αφορά 3 κάδους, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία, καφέ κάδος για τα οργανικά, μπλε για τα ανακυκλώσιμα και πράσινος για το υπόλειμμα.

Ανάπτυξη επιπλέον ρευμάτων για τα λοιπά ανακυκλώσιμα (χαρτί – χαρτόνι, πλαστικό, μέταλλο και γυαλί) σε επιλεγμένα σημεία παραγωγής αυτών των αποβλήτων (όπως τα εμπορικά καταστή-ματα, τα μανάβικα, τα εστιατόρια, οι ταβέρνες, τα super market, τα ξενοδοχεία κ.α)

Δημιουργία κεντρικού πράσινου σημείου και μικρών πράσινων σημείων (γωνιές ανακύκλωσης) στην πόλη της Λαμίας και των Δημοτικών Ενοτήτων.

Προμήθεια γερανοφόρων φορτηγών για την μεταφορά ογκωδών αντικειμένων (έπιπλα, στρώματα κ.α), δημιουργία τηλεφωνικής γραμμής εξυπηρέτησης των πολιτών για την άμεση εξυπηρέ-τησή τους σε αυτή την κατηγορία αποβλήτων.

Προμήθεια κινητών, ρυμουλκούμενων κλαδοθρυμματιστών για τον επιτόπου θρυμματισμό των κλαδεμάτων και μεταφοράς του θρυμματισμένου υλικού, των δημόσιων χώρων. (πάρκα, πλατείες κ.α)

Δημιουργία πιλοτικών προγραμμάτων ατομικών κάδων 3 διακριτών ρευμάτων (καφέ, μπλε & πράσινος κάδος) σε κάθε κατοικία με στόχο την ανταποδοτική χρέωση τελών καθαριότητας, σύμ-φωνα με την αρχή 'πληρώνω όσο πετάω' (pay as you throw).

Δημιουργία ανταποδοτικής ανακύκλωσης μέσω του θεσμού της κάρτας του Δημότη.

Δημιουργία προγραμμάτων ανακύκλωσης στο σύνολο των σχολείων του Δήμου, με την τοποθέτηση διακριτών κάδων και λειτουργία της ανταποδοτικής ανακύκλωσης.

Ανάπτυξη της οικιακής κομποστοποίησης, με διανομή οικιακών κομποστοποιητών στους Δημότες.

Χωροθέτηση του συνόλου των κάδων σε σημεία με εσοχές και υπογειοποίηση κάδων εντός της πόλης.

Διαρκές πρόγραμμα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης των πολιτών και ιδιαίτερα των μαθητών στα θέματα διαλογής στην πηγή και ανακύκλωσης.

Προμήθεια κινητού πράσινου σημείου για επισκέψεις σε όλα τα σχολεία και ενημέρωση των μαθητών.

Πραγματοποίηση επαναλαμβανόμενων εκδηλώσεων με περιβαλλοντικές δράσεις καθώς και θεματικές ημερίδες, εκθέσεις κ.α. (παγκόσμια η-μέρα περιβάλλοντος κ.α)

Ενίσχυση και εκσυγχρονισμό του στόλου αποκομιδής των απορριμμάτων (αυτοκίνητα αποκομιδής διακριτών ρευμάτων, μηχανικά σάρωθρα, πλυντήρια κάδων, γερανοφόρα οχήματα κ.α)

Καθορισμός προγράμματος δρομολογίων του συνόλου των δράσεων αποκομιδής, προκειμένου να γνωρίζουν οι πολίτες τον ακριβή χρόνο.

Δημιουργία συντονιστικού κέντρου για το σύνολο των δράσεων και εξυπηρέτησης των πολιτών.

Σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο που διανύουμε, στόχος μας είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, η παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας προς τους πολίτες και βεβαίως η όσο το δυνατόν μικρότερη συμμετοχή των πολιτών στα ανταποδοτικά τέλη.

Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι η σημερινή βραδιά να συμβάλλει εποικοδομητικά, έτσι ώστε μέσα από τις εισηγήσεις και τον διάλογο που θα ακολουθήσει, να προκύψουν χρήσιμα συμπεράσματα.

ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

- ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΑΥΣΗΣ

Του Γιώργου Βασιλακόπουλου, Φυσικού, μέλους της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας (εισήγηση σε εσπερίδα 9/12/2019, Λαμία)

Η παραγωγή και διαχείριση των απορριμμάτων στις σύγχρονες κοινωνίες αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βιωσιμότητα τους.

Αποκαλυπτικά είναι τα παρακάτω στοιχεία:

- το 1/3 των τροφών που παράγουμε παγκοσμίως, καταλήγει στα σκουπίδια

- Τα προϊόντα μιας χρήσης κυριαρχούν στις αγορές μας, διογκώνοντας την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγουμε. (Ενδεικτικά ο μέσος όρος για την Ευρώπη είναι 500 κιλά/κάτοικο/έτος. Η Ελλάδα παράγει λίγο πιο πάνω από τον Μ.Ο.)

- Οι πλαστικές συσκευασίες αποτελούν το μείζον πρόβλημα στον πλανήτη. Το 2018

παρήχθησαν παγκοσμίως 380 εκατομ. τόνοι. Από αυτούς ανακυκλώθηκε περίπου το 9%, κάηκε το 12% και το υπόλοιπο 79% οδηγήθηκε στο περιβάλλον. Οι επιπτώσεις στα υδάτινα οικοσυστήματα είναι τεράστιες

Μια ορθολογική διαχείριση έχει θέσει κατά σειρά προτεραιότητας τις διαδικασίες της ΠΡΟΛΗΨΗΣ, ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ, ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (και ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ), ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ και ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ

Παραδείγματα Πρόληψης- μείωσης

- Αποφεύγουμε την σπατάλη τροφίμων που δημιουργεί πολλά οργανικά απόβλητα

- Επιλέγουμε υλικά με μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα π.χ. χαρτί αντί πλαστικού

- Αγοράζουμε «χύμα» προϊόντα, όπου είναι δυνατόν

- Προτιμούμε αντικείμενα από ανακυκλωμένες πρώτες ύλες

- Επισκευάζουμε συσκευές που έχουν χαλάσει

- Αποφεύγουμε την εκτύπωση χαρτιών, όταν δεν είναι απολύτως αναγκαία

- Επιλέγουμε τον ηλεκτρονικό τρόπο αποστολής των λογαριασμών μας αντί του ταχυδρομείου

Παραδείγματα Επανάχρησης

* Έχουμε επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες για τις αγορές μας

* Χρησιμοποιούμε επαναφορτιζόμενες μπαταρίες

* Επαναγεμίζουμε τα μελανοδοχεία των εκτυπωτών

* Χρησιμοποιούμε το εκτυπωμένο χαρτί Α4 και από τις 2 όψεις

* Αποφεύγουμε τα υλικά μιας χρήσης (τσάντες μεταφοράς, ποτηράκια καφέ, καλαμάκια κλπ) επιλέγοντας επαναχρησιμοποιούμενα υλικά

* Προωθούμε τα άχρηστα ρούχα μας σε δομές που καλύπτουν κοινωνικές ανάγκες

Ανακύκλωση- Κομποστοποίηση αποτελούν ζωτικές διαδικασίες του συστήματος

Οι πολίτες οφείλουμε:

 Να συλλέγουμε και τοποθετούμε στους μπλε κάδους τα ανακυκλώσιμα υλικά, σύμφωνα με τις οδηγίες που υπάρχουν , ΧΥΜΑ και όχι δεμένα σε σακούλες

 Εφόσον υπάρχει δυνατότητα, συλλέγουμε χωριστά τα οργανικά για οικιακή κομποστοποίηση

 Συλλέγουμε χωριστά άλλα ανακυκλούμενα υλικά και τα προωθούμε στα ειδικά ρεύματα συλλογής ( ηλεκτρικές-ηλεκτρονικές συσκευές, μπαταρίες, φάρμακα κλπ)

Η ανάκτηση (αποτέφρωση) και η απόρριψη (υγειονομική ταφή) είναι στις τελευταίες θέσεις στην ιεράρχηση μεθόδων διαχείρισης λόγω πιθανών επιπτώσεων στο περιβάλλον

«Επιδόσεις» στην ανακύκλωση

Σύμφωνα με τα πρόσφατα επίσημα στοιχεία (2016) το μέσο ποσοστό για ανακύκλωση και κομποστοποίηση στην Ευρώπη των 28 ήταν στο 46%.

Πρώτες χώρες αυτές της κεντρικής Ευρώπης με ποσοστά πάνω από 50% (πρώτη η Γερμανία με 67%). Η Ελλάδα είναι στις τελευταίες θέσεις με 17% (14% ανακύκλωση και 3% κομποστοποίηση)

Από το 14% της ανακύκλωσης στη χώρα μας, ένα μικρό ποσοστό προέρχεται από τους μπλε κάδους (3,2%)

Το υπόλοιπο είναι ανακύκλωση υλικών συσκευασίας από βιομηχανίες και Σ.Μ. (6,8%) όπως και ανακύκλωση άλλων ρευμάτων (ηλεκτρ. συσκευές, λάδια, μπαταρίες κλπ) 4%

Ο Δήμος Λαμιαίων ανακύκλωσε 1270 τόνους το 2016, ποσοστό 3,4%

Πρώτοι μεγάλοι Δήμοι πανελληνίως, Ρέθυμνο 13%, Χανιά 8%, Θεσσαλονίκη 5%

Παρατηρήσεις

 Υπάρχουν σημαντικά περιθώρια αύξησης της ανακύκλωσης τόσο στη χώρα μας, όσο και στην πόλη σας. Απαιτούνται όμως νέες υποδομές και συνεχείς δράσεις ενημέρωσης - ευαισθητοποίησης στους πολίτες, ιδιαίτερα στα σχολεία

 Η αύξηση των ποσοστών σε ανακύκλωση και κομποστοποίηση σύμφωνα με την ελληνική πραγματικότητα αλλά και τη διεθνή εμπειρία, δεν αρκεί για μια βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων

Τα κράτη στην Ευρώπη με υψηλά ποσοστά της τάξης του 50% ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, σχεδόν το υπόλοιπο μισό το πάνε σε εργοστάσια καύσης. Στην Ελλάδα μια λύση θα ήταν οι μονάδες μηχανικής- βιολογικής επεξεργασίας που έχουν μικρές επιπτώσεις στο περιβάλλον

Ένας βιώσιμος σχεδιασμός πρέπει να βάζει ρεαλιστικούς στόχους για αύξηση της ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, σχεδιάζοντας εγκαίρως μονάδες για την επεξεργασία του υπόλοιπου κλάσματος.

ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις του Γιώργου Βασιλακόπουλου φυσικού, μέλος της Οικολογικής Κίνησης Πάτρας

Η ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗ (ΚΑΥΣΗ) των στερεών απορριμμάτων γίνεται είτε για την επεξεργασία σύμμεικτων αποβλήτων ή ως εναλλακτικό καύσιμο για τις ανάγκες της βιομηχανίας.

Ως πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου παρουσιάζονται η δραστική μείωση του όγκου των απορριμμάτων (στο 90% του αρχικού όγκου, 60-70% του αρχικού βάρους) και η παραγωγή θερμικής ενέργειας για την κάλυψη αναγκών μιας περιοχής (τηλεθέρμανση)

Βασικό μειονέκτημα είναι η παραγωγή επικίνδυνων ρύπων:

- Τέφρα βάσης (σκωρία),

- Αέριοι ρύποι και Ιπτάμενη τέφρα με υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, χλωριωμένων οργανικών ενώσεων, πτητικών οργανικών ενώσεων τοξικών ενώσεων του άνθρακα (διοξίνες, φουράνια) κ.λπ.

Τα συστήματα αντιρρύπανσης θεωρητικά μπορούν να κατακρατήσουν το μεγαλύτερο μέρος των εκπεμπόμενων ρύπων.

Έχουν υπέρογκο κόστος (πανάκριβα φίλτρα κ.λπ.) που μπορεί να φτάσει έως το 40% του συνολικού κόστους λειτουργίας,

Είναι επομένως απαραίτητος ο αυστηρός κοινωνικός έλεγχος για να διαπιστώνεται αν αλλάζονται τα φίλτρα στο προβλεπόμενο διάστημα κ.λπ.

Ακόμα και με τη σωστή λειτουργία τα προβλήματα παραμένουν

1. Δεν μπορεί να εμποδιστεί η εκπομπή CO2 που είναι η βασική αιτία για την υπερθέρμανση του πλανήτη και την κλιματική κρίση

2. Με τα συστήματα αντιρρύπανσης το πρόβλημα μεταφέρεται από τον αέρα στο έδαφος

Τα είδικά φίλτρα που χρησιμοποιούνται και η τέφρα βάσης που δημιουργείται είναι ιδιαίτερα τοξικά υπολλέμματα με προβληματική τη διαχείρισή τους

- Η σκωρία σε ορισμένες χώρες (Γερμανία κ.λπ.) χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική πρώτη ύλη για την παραγωγή τσιμέντου.

- Υπάρχουν όμως βάσιμες ανησυχίες από πολλούς επιστήμονες ότι τα βαρέα μέταλλα που περιέχονται στη τέφρα βάσης είναι δυνατό να οξειδωθούν ή να αποσπαστούν από το υλικό μετά από χρόνια φθορά και να «δραπετεύσουν» στο περιβάλλον.

Ενδεικτικά είναι περιστατικά κατασκευών που εξερράγησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο που συνδέθηκαν με την ύπαρξη βαρέων μετάλλων στο τσιμέντο, όπου σε αντίδραση με το νερό εκλυόταν υδρογόνο.

Με αφορμή αυτά τα περιστατικά η βρετανική Αρχή Οδικού Δικτύου με έγγραφο - οδηγό της το 2009, έθεσε αυστηρές προϋποθέσεις και αντίστοιχες απαγορεύσεις για τη χρήση της τέφρας σε οδικές κατασκευές.

Μύθοι και αλήθειες για την καύση

Μύθος 1: Η καύση απορριμμάτων δεν αντιστρατεύεται την ανακύκλωση αφού μπορούν να συνυπάρξουν, κατά το πρότυπο πολλών ευρωπαϊκών χωρών

Αλήθεια: Οι πανάκριβες μονάδες αποτέφρωσης θέλουν «υλικό» για λειτουργήσουν εξ ου και η εμπορία αποβλήτων με κύριους εισαγωγείς τις Γερμανία, Σουηδία, Ολλανδία, Εσθονία και Βέλγιο.

Οι χώρες αυτές έχουν βεβαίως υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, μόνο που τα θεωρούν ως «ταβάνι» που δεν είναι διατεθειμένες να το ξεπεράσουν…

* Υπάρχουν χώρες, όπου τα τελευταία χρόνια υπήρξε μείωση του ποσοστού ανακύκλωσης (Βουλγαρία – Εσθονία) ή στασιμότητα (Σουηδία – Ηνωμένο Βασίλειο) όταν και στις 4 περιπτώσεις την ίδια χρονική περίοδο έχουμε αύξηση στις ποσότητες καύσης των απορριμμάτων.

Μύθος 2: Στις προηγμένες κοινωνίες της Ευρώπης και της Αμερικής υπάρχουν πολλά εργοστάσια καύσης, χωρίς κοινωνικές αντιδράσεις. Αυτό είναι μια απόδειξη ότι δεν ρυπαίνουν

Αλήθεια: Τα πιο πολλά εργοστάσια κατασκευάστηκαν στην δεκαετία του 80, όπου τα περιβαλλοντικά ζητήματα δεν ήταν στο προσκήνιο.

* Έχοντας διάρκεια ζωής περίπου 30 χρόνια χρήζουν σήμερα δαπανηρής συντήρησης και αναβάθμισης προκειμένου να συνεχίσουν τη λειτουργία τους

* Παρά τις αυστηρότατες προδιαγραφές και ελέγχους πολλές μελέτες καταλήγουν σε επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών.

* Πληθαίνουν οι κοινωνικές αντιδράσεις που έχουν αποτελέσματα

ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ λειτουργούν 86 μονάδες αποτέφρωσης απορριμμάτων με συμβάσεις που λήγουν τα τελευταία χρόνια

Είναι αμφίβολη η συνέχιση της λειτουργίας τους λόγω δαπανηρών αναβαθμίσεων και αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών

* Στο Commerce της Καλιφόρνιας έκλεισε οριστικά το εργοστάσιο αποτέφρωσης το 2018 λόγω της μεγάλης αντίδρασης της τοπικής κοινωνίας και έπειτα από επιστημονικές ενδείξεις για ραγδαία επιδείνωση της υγείας των περιοίκων

ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ η κίνηση πολιτών Zero Waste France κινητοποιεί αυτή την περίοδο (2019) χιλιάδες πολιτών ενάντια στην αναβάθμιση της μονάδας αποτέφρωσης σκουπιδιών στην περιοχή

ΣΤΗ ΦΛΩΡΕΝΤΙΑ Κινητοποίηση της οργάνωσης «Μοthers NO Incinerator» απέτρεψε τελικά την κατασκευή μονάδας αποτέφρωσης σκουπιδιών στην πόλη (2017)

Συμπερασματικά για τη χώρα μας μονάδες αποτέφρωσης απορριμμάτων θα πρέπει να αποκλειστούν λόγω του μεγάλου κόστους που θα βαρύνει λειτουργικά τους πολίτες και των επικίνδυνων ρύπων που δυνητικά εκπέμπουν με δεδομένη την υπολειτουργία των μηχανισμών ελέγχου.

Απαράδεκτη είναι βεβαίως η χρήση των απορριμμάτων με οποιαδήποτε μορφή (RFF, SRF) ως υλικό καύσης στις βιομηχανίες (πχ ΑΓΕΤ Βόλος). με εμφανή τον κίνδυνο υποβάθμισης της υγείας των πολιτών.

ΚΑΥΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΒΟΛΟ:

ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ή ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟ ΕΓΚΛΗΜΑ

του Ραφαήλ Πράσινου, Μέλος Επιτροπής Αγώνα Πολιτών Βόλου

''Μια όμορφη πόλη που συνδυάζει βουνό και θάλασσα'', "ωραία λουλούδια και στολισμός", "γεμάτος με τσιπουράδικα και νόστιμους μεζέδες'' : αυτά είναι τα πιο συχνά λόγια που θα ακούσει κανείς για την πόλη του Βόλου. Ωστόσο, σπάνια γίνεται αναφορά στα αρνητικά στοιχεία της πόλης. Ένα από αυτά είναι και το χρόνιο πρόβλημα της αερορρύπανσης λόγω διαφόρων παραγόντων το οποίο έρχεται να επιβαρύνει η καύση σκουπιδιών από την τσιμεντοβιομηχανία της ΑΓΕΤ.

Λίγα λόγια για την ΑΓΕΤ

Η ΑΓΕΤ είναι μια τσιμεντοβιομηχανία που δραστηριοποιείται για πάνω από μισό αιώνα στο χώρο του Βόλου. Όλα αυτά τα χρόνια το καύσιμό της είναι πάντοτε πετρελαϊκής πηγής, οπότε λόγω και της εγγύτητάς της στη πόλη του Βόλο έχει πολύ αρνητική επίδραση στην υγεία των πολιτών. Η ΑΓΕΤ πέρασε στα χέρια της εταιρίας LAFARGE περίπου πριν από 25 χρόνια. Μια πολυεθνική εταιρία με εκατοντάδες εργοστάσια σε 80 διαφορετικές χώρες του κόσμου και εξίσου κακό όνομα παντού, με αποκορύφωμα τις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και συνέργεια με τον ISIS. Η ιδέα της καύσης δεν είναι καινούρια για την πόλη του Βόλου. Ήδη από το 2000 η ΑΓΕΤ έδειξε ενδιαφέρον για την καύση ελαστικών κάτι που απετράπει λόγω της έντονης παρέμβασης των πολιτών. Το 2012 μια δεύτερη εταιρία η ΕΡΓΗΛ επιχείρησε να φτιάξει εργοστάσιο καύσης σκουπιδιών για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αλλά το σχέδιο πάλι φαλίρισε για τον ίδιο λόγο ενώ είχε πάρει έγκριση από την τότε κυβέρνηση. Το 2017, επί κυβέρνησης Σύριζα, εγκρίθηκε η Άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) για την καύση σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ, μια θέση την οποία άλλαξε δημόσια ο τότε υφυπουργός περιβάλλοντος, Σ. Φάμελλος, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ πέρασε στην αντιπολίτευση.

Στοιχεία για την καύση

Σύμφωνα με την ΑΕΠΟ η ΑΓΕΤ μπορεί να κάψει 200.000 τόνους σκουπιδιών το χρόνο. Τώρα καίγονται περίπου 40.000 τόνοι σκουπιδιών, ποσό που διπλασιάστηκε από το καλοκαίρι. Το καύσιμο αποτελείται από RDF που σύμφωνα με επίσημα έγγραφα περιέχει κυρίως αποξηραμένο: χαρτί- χαρτόνι σε ποσοστό (62%), πλαστικό (25%), υφάσματα (11%), και SRF, που περιέχει τα ίδια υλικά σε μικρότερη αναλογία συν το οργανικό κλάσμα των απορριμμάτων. Ωστόσο σύμφωνα με την Επιτροπή Αγώνα Πολιτών Βόλου ( το κίνημα που δραστηριοποιείται ενάντια στη καύση)που κατάφερε να πάρει ένα δείγμα από το φορτίο, σκίζοντας ένα τσουβάλι, το ποσοστό του πλαστικού κυριαρχούσε στο φορτίο αποτελώντας το 75 με 80%.

Τα σκουπίδια που εισάγει το εργοστάσιο έρχονται στο μεγαλύτερο μέρος από την Ιταλία αλλά και σε μικρότερες ποσότητες από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Σε ΦΕΚ που αναφέρεται στην ΑΓΕΤ, η ίδια η εταιρία δηλώνει ότι δέχεται νοσοκομειακά απόβλητα από το ΧΥΤΑ Φυλής ενώ υπάρχουν υπόνοιες και για ραδιενεργά απόβλητα καθώς όπως διαπιστώθηκε από την Επιτροπή το πλοίο ΦΙΟΝΑ που μετέφερε σκουπίδια το καλοκαίρι πέρασε από την πόλη Ουέλβα της Ισπανίας, που έχει χρόνιο πρόβλημα με τα ραδιενεργά της απόβλητα, και δεν τήρησε την καθορισμένη πορεία από το Σαλέρνο της Ιταλίας απευθείας στην πόλη του Βόλου.

Επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον

Η καύση απορριμμάτων παράγει ένα πλήθος βλαβερών ουσιών με πιο επιβλαβείς τις διοξίνες, που σχηματίζονται κυρίως λόγω της καύσης πλαστικών. Οι ενώσεις αυτές είναι οι τοξικότερες στην ιστορία του ανθρώπου και έχουν χαρακτηριστεί ως 'σιωπηλός θάνατος' καθώς δρουν συσσωρευτικά στον λιπώδη ιστό του ανθρώπου. Αυτό σημαίνει ότι οι επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία δεν είναι άμεσα ορατές, αλλά έπειτα από έντονη έκθεση σε αυτές, εκδηλώνονται με την μορφή καρκίνων, γενετικών ανωμαλιών, τερατογενέσεων και σοβαρών νόσων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η χρήση διοξινών στον πόλεμο του Βιετνάμ, τα αποτελέσματα της οποίας φαίνονται μέχρι και σήμερα. Από τη διαδικασία παράγονται επίσης τοξικά βαρέα μέταλλα (Αρσενικό,Υδράργυρος,Κάδμιο,Θάλλειο κλπ) καθένα υπεύθυνο για διάφορα προβλήματα στη λειτουργία του οργανισμού.Τέλος προϊόν της καύσης αποτελεί και η τέφρα,αιωρούμενη και στερεή, η οποία(αιωρούμενη) εν μέρει διασπάται σε μικρότερα σωματίδια και διαπερνά τα φίλτρα ενώ η υπόλοιπη(στερεή) ενσωματώνεται στο παραγώμενο τσιμέντο. Όλα τα παραπάνω αφενός μεν τα εισπνέουμε και αφετέρου με τη βροχή επικάθονται στο φυσικό περιβάλλον και εισχωρούν στον υδροφόρο ορίζοντα, δηλητηριάζοντας το χώμα, το νερό, τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα.

Μετρήσεις και Όρια

Τα επιχειρήματα για τα όρια ρύπων της ΑΓΕΤ όσων επικαλούνται τη νομιμότητα στη λειτουργία της ή προσπαθούν να κατευνάσουν τις ανησυχίες των πολιτών είναι ψεύτικα και παραπλανητικά. Οι μετρήσεις που ανακοινώνονται γίνονται από την ίδια την ΑΓΕΤ και δεν είναι αξιόπιστες (όπως καταγγέλλει και η Ένωση Ελλήνων Χημικών), ενώ οι έλεγχοι που διενεργούνται από τα κλιμάκια ελέγχου ή το Δημόκριτο είναι κατόπιν συνεννόησης με την εταιρεία, άρα σε ελεγχόμενες συνθήκες καύσης.Επιπλέον λόγω της μεγάλης επικινδυνότητας των διοξινών δεν υπάρχει ανώτερο επιτρεπτό όριο στη διεθνή κοινότητα αλλά ακόμη και αυτό που έχει επικρατήσει είναι απειροελάχιστο (0.02-50mg/Kg).

Ποιοί προστατεύουν τη Lafarge-ΑΓΕΤ

H ΑΓΕΤ φυσικά έχει την αποδοχή της κυβέρνησης η οποία έχει δημιουργήσει ένα ευνoϊκό νομοθετικό πλαίσιο για την εταιρία, χρηματοδοτώντας τη με 30€ ανά τόνο απορριμμάτων, αυξάνοντας τα όρια των ρύπων και ουσιαστικά

αντιστρέφοντας την πυραμίδα ιεράρχησης της διαχείρισης των σκουπιδιών που εντάσσει την καύση στο προτελευταίο στάδιο. Ήδη στη Θεσσαλονίκη το σχέδιο της καύσης έχει δρομολογηθεί με αποδέκτες τις τσιμεντοβιομηχανίες του ΤΙΤΑΝ και του ΧΑΛΥΨ,ενώ παράλληλα σχεδιάζεται σε Αθήνα και Δυτική Μακεδονία.Επίσημη θέση της κυβέρνησης είναι ότι βοηθάει τις βιομηχανίες να γίνουν πιο ανταγωνιστικές στην αγορά προσφέροντάς τις φθηνότερο καύσιμο ενώ λύνει ταυτόχρονα το μακροχρόνιο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων για το οποίο η Ελλάδα δέχεται πρόστιμα από την ΕΕ τόσα χρόνια λόγω της μη μέριμνας για ορθότερη αξιοποίησή τους και την ύπαρξη πολλών ΧΥΤΑ.Ο ισχυρισμός όμως ότι η ΑΓΕΤ χρησιμοποιεί τα σκουπίδια ως καύσιμο για παραγωγή ενέργειας είναι ψευδής διότι τα διαφορετικά είδη πλαστικού, το οποίο είναι κυρίαρχο στα σκουπίδια, θα δημιουργούσε ανομοιόμορφη θερμοκρασία στην πρώτη ύλη του τσιμέντου που καίγεται και κατά επέκταση πρόβλημα στην παραγωγή του τσιμέντου.Για το λόγο αυτό και η ΑΓΕΤ σε επίσημα στοιχεία που η ίδια έδωσε στη δημοσιότητα φανερώνει ότι παρόλο που διπλασίασε την ποσότητα την σκουπιδιών που καεί το πετρελαϊκό της καύσιμο έμεινε στα ίδια επίπεδα.Ο μόνος λόγος που επιτρέπεται η καύση είναι καθαρά το οικονομικό συμφέρον της εταιρίας και αφορά:

1) Χρηματοδότηση του τσιμεντάδικου από την κυβέρνηση για διάθεση σκουπιδιών του κράτους.

2) Μίσθωση από άλλες βιομηχανίες ή χώρες για καύση των δικών τους αποβλήτων καθώς είναι πιο φθηνός τρόπος απαλλαγής από αυτά σε σχέση με την ταφή ή οποιαδήποτε άλλη αξιοποίησή τους.

3) Κέρδη από το χρηματιστήριο ρύπων, καθώς εκμεταλλεύεται τη μειωμένη εκπομπή CO2 για να τις "πουλήσουν" άλλες εταιρίες ρύπους.

Επιπλέον στήριξη στην ΑΓΕΤ δίνει και η Περιφέρεια Θεσσαλίας με έμμεσο τρόπο καθώς ο Περιφερειάρχης Κ.Αγοραστός αρνείται ολοκληρωτικά το πρόβλημα της αερορρύπανσης στο Βόλο και δε μεριμνεί καθόλου για την εγκατάσταση ενός δικτύου μετρητών στην πόλη πόσο μάλλον να επισκευάσει τους ήδη χαλασμένους.Ωστόσο με βάση την επιδημιολογική μελέτη που έγινε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τον Ιατρικό Σύλλογο Μαγνησίας, ο Βόλος είναι πρώτος με διαφορά σε ορισμένους τύπους καρκίνου σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα και έχει χιλιάδες περιπτώσεις καρδιαγγειακών και αναπνευστικών προβλημάτων. Σύμφωνα επίσης με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος οι οικονομικές επιπτώσεις στην κοινωνία λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης των εγκαταστάσεων της ΑΓΕΤ στον Βόλο την 5ετία 2008-2012 ανήλθαν σε 75 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, μελετώντας κριτήρια όπως πρόωροι θάνατοι, νοσήλια, υποβάθμιση της ακίνητης περιουσίας, επιπτώσεις στην υγεία, ζημιές σε κτίρια, μειωμένη αγροτική παραγωγή.

Τέλος στην ίδια λογική κινείται και ο Δήμος Βόλου, ο οποίος σχεδιάζει τη δημιουργία εργοστασίου μετατροπής σκουπιδιών σε καύσιμα SRF στο ΧΥΤΑ του Βόλου, με προδιαγραφές μόνο για τσιμεντοβιομηχανίες, δηλαδή με «φωτογραφημένο» αποδέκτη τη Lafarge.

Οικολογική διαχείριση απορριμμάτων

Τα σκουπίδια μας περιέχουν πολύτιμους για το περιβάλλον πόρους και για αυτό δεν έχουμε την πολυτέλεια να τα καίμε! Εάν θέλουμε διαχείριση των απορριμμάτων προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος η μόνη λύση είναι:

o Να εφαρμοστούν πολιτικές μείωσης της παραγωγής σκουπιδιών και ειδικά της χρήσης πλαστικού σε συσκευασίες και πολιτικές επανάχρησης προϊόντων (συσκευών, επίπλων, ρούχων κοκ).

o Στη συνέχεια να εφαρμοστεί το σύστημα προδιαλογής και διαχωρισμού στην πηγή σε 4 ή 5 ξεχωριστούς κάδους (χαρτί, γυαλί, μέταλλα, πλαστικό, οργανικά και υπολείμματα)

o Να αυξηθεί σημαντικά η ανακύκλωση στα στερεά και η αερόβια κομποστοποίηση (παραγωγή λιπάσματος) ή αναερόβια χώνευση στα οργανικά (παραγωγή λιπάσματος, ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας )

o Το μικρό αδρανοποιημένο υπόλοιπο μπορεί να ταφεί σε ΧΥΤΥ

o Τα παραπάνω απαιτούν ένα δίκτυο μικρών αποκεντρωμένων εγκαταστάσεων διαχείρισης, που λειτουργούν με απλό και οικονομικό μηχανολογικό εξοπλισμό και ανοίγουν θέσεις εργασίας.

o Η όλη διαχείριση πρέπει να βρίσκεται σε δημοτική/δημόσια ιδιοκτησία και να λειτουργούν κάτω από τον έλεγχο και τη διαχείριση των εργαζομένων και της κοινωνίας

Ο τρόπος αυτός είναι φιλικός στους ανθρώπους και το περιβάλλον, εξοικονομεί πολύτιμους πόρους, μειώνει δραστικά το κόστος διαχείρισης που με τους φόρους τους πληρώνουν οι πολίτες και δημιουργεί δεκάδες θέσεις εργασίας, απαιτώντας πολύ μικρές επενδύσεις για να εφαρμοστεί.